Madrilen, 2024ko martxoaren 8an.-Ministroen Kontseilu bereziak, gaur Emakumearen Nazioarteko Eguna dela-eta egin denak, errege-dekretu bat onartu du, Transformazio Digitalerako eta Funtzio Publikorako Ministerioak eta Berdintasun Ministerioak sustatua. Errege-dekretu horren bidez, Estatuko Administrazio Orokorraren (EAO) eta haren organismo publikoen eremuan sexu-jazarpenaren eta sexuagatiko jazarpenaren aurrean jarduteko protokoloa onartu da.
Protokoloa Ministroen Kontseilura iristen da, aldez aurretik Estatuko Administrazio Orokorreko Negoziazio Mahaian eta, zehazki, emakumeen eta gizonen arteko aukera eta tratu berdintasunerako Batzorde Teknikoan langile publikoen ordezkariekin adostu ondoren. Gainera, bi lege organikotan hartutako betebeharrak betetzen ditu: Emakumeen eta Gizonen Berdintasun Eragingarrirako 3/2007 Lege Organikoa eta sexu-askatasunaren berme integralerako 10/2022 Lege Organikoa.
Aplikazio-eremuari dagokionez, protokoloa Estatuko Administrazio Orokorreko eta organismo publikoetako langile guztiei aplikatuko zaie, bai eta Estatuko Administrazio Orokorrarekin edo haren organismo batzuekin zerbitzuak ematen edo elkarlanean aritzen diren pertsonei ere, hala nola prestatzen ari diren pertsonei, lanekoak ez diren praktikak egiten dituztenei eta abarri.
Protokoloaren helburu orokorra da Estatuko Administrazio Orokorrean eta hari lotutako edo haren mendeko erakundeetan egon daitezkeen sexu-jazarpen eta sexuagatiko jazarpen egoerak saihestea, eta, halakorik gertatuz gero, eraginkortasunez aurre egitea. Horretarako, zortzi helburu espezifiko garatzen dira:
- Sexu-jazarpenaren eta/edo sexu-arrazoiengatiko jazarpenaren prebentzio-kultura sustatzea Estatuko Administrazio Orokorraren eremu eta estamentu guztietan.
- Estatuko Administrazio Orokorraren zero tolerantzia adieraztea, erakundeko edozein estamentutan detekta daitezkeen sexu-jazarpeneko eta sexuagatiko jazarpeneko egoeren aurrean.
- Sexu-jazarpeneko eta sexuagatiko jazarpeneko modalitateen identifikazioa erraztea.
- Mekanismo erraz, azkar, eskuragarri eta konfidentzial bat ezartzea, jazarpenaren biktimek pairatzen ari diren egoeraren jakinarazpena egin ahal izan dezaten.
- Langile publikoei sexu-jazarpenaren eta sexuagatiko jazarpenaren inguruko informazioa, prestakuntza eta sentsibilizazioa ematea, eta egoera horiek identifikatzeko, prebenitzeko eta gerta ez daitezen saihesteko jarraibideak ematea.
- Jazarpen-komunikazioak barnean bizkor, azkar eta isilpean argitzea, sexu-jazarpeneko eta/edo sexuagatiko jazarpen-egoera gertatu den zehazteko.
- Inplikatutako pertsonen segurtasuna, osotasuna eta duintasuna bermatzea, uneoro biktimak babesteko kasu bakoitzean egokiak diren neurriak aplikatzea, jazarpena jasan duen pertsonari lagunduz haren bigarren biktimizazioa saihesteko.
- Protokoloa aktibatzearen ondoriozko jardueren jarraipena egitea.
Protokoloak ezartzen dituen printzipioen artean dago langile publikoek ezagutzen dituzten sexu-jazarpen edo sexuagatiko jazarpen posibleen kasuak jakinarazteko duten betebeharra, eta horretarako mekanismo erraz eta konfidentzial bat ezarri behar da; administrazioak jasotzen dituen sexu-jazarpen edo sexuagatiko jazarpen kasuei buruzko jakinarazpenak artatu eta, hala badagokio, izapidetu beharko ditu, bere eskumenaren esparruan, eta bermatuko du bere jarduerek ez dutela biktima babesik gabe utziko; eta jarduerak bizkor egin beharko dituela, salbuespenak salbuespen —10 egun baino gehiagoko epea izango du—, protokoloari buruzko jakinarazpenaren epea bermatuz gero.
ED hau BOEn argitaratu eta sei hilabeteko epean jarriko da indarrean protokoloa. Epe horretan, ministerio-sail eta organismo publiko bakoitzak bere behar espezifikoetara egokitu beharko du protokoloa, eta eraginkortasunez ezartzen dela bermatu beharko du, lan-prozeduren, jarraibideen edo egokiak diren beste tresna batzuen bidez.