Estatuko Administrazioko karrerako funtzionario gisa lanpostuaz jabetzeko epeen zenbaketari buruzko kontsulta planteatzen da, abenduaren 19ko 6/2023 Errege Lege Dekretuaren 114.12 artikuluan xedatutakoaren arabera (6/2023 Errege Lege Dekretua, Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Plana betearazteko presako neurriak onartzen dituena justizia-zerbitzu publikoaren, funtzio publikoaren, toki-araubidearen eta mezenasgoaren arloetan).

Abenduaren 19ko 6/2023 Errege Lege Dekretuaren 114.12 artikuluak hau xedatzen du: “(…) karrerako funtzionarioak hamabost egun naturaleko epean jabetu beharko dira lanpostuaz, izendapena argitaratzen den egunetik kontatzen hasita; epe hori hilabetekoa izango da bizileku-herriz aldatzea dakarrenean.”

Arau-aurreikuspen horrek Estatuko Funtzionario Zibilen Lege Artikulatua onartzen duen otsailaren 7ko 315/1964 Dekretuaren 36. artikuluan jasotakoa ordezten du, izan ere, artikulu horren arabera, jabetza hartzea hilabeteko epean egingo zen, izendapenaren jakinarazpenetik kontatzen hasita.

Bestalde, abenduaren 19ko 6/2023 Errege Lege Dekretuaren 114.12 artikuluak hau ezartzen du: “Bitarteko eta behin-behineko funtzionarioen kasuan, izendapena egin eta biharamunean jabetuko dira lanpostuaz”.

Zalantzak sortu dira dies ad quo langileen eta izendatu berri diren langileen unitateek kontuan hartuko dutela, eta idazketa berriak epearen hasierako une hori aldatzea dakarren ala ez.

Gai hau argitzeko, giza baliabideen arloan, epe substantiboak eta epe prozesal edo prozedurazkoak bereizi behar dira. Arlo zibilean, bereizketa hori egiten da eskubideak baliatzeko erabakigarriak diren preskripzio-epeen eta prozesuaren eremuari hertsiki lotuta dauden iraungitze-epeen artean.

Horrela, epe substantiboak eskubide baten gozamena zabalduko den denbora-eremua zehazten dutenak dira; epe prozesalak edo prozedurazkoak, berriz, prozesu edo prozedura jakin baten testuinguruan alderdi edo interesdunari jarduera zehatz bat egiteko eskatzen zaion denbora-tarteak dira.

Epe substantiboak arau bereziak xedatzen duenaren arabera arautu beharko dira, eta prozedura-epeak, berriz, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearen urriaren 1eko 39/2015 Legearen arauen bidez.

Lege horren zioen azalpenean azaltzen denez, “Berritasun nagusi gisa, aipatzekoa da epeak orduka zenbatuko direla eta larunbatak egun baliogabetzat joko direla; horrela, eremu judizialeko eta administratiboko epeen zenbaketa bateratu egingo da”, hau da, APKLren xedea osatzen duten prozedurazko epeen zenbaketa prozesu-epeekin bateratuz, baina ez nahitaez funtsezko izaera dutenekin.

Giza baliabideen arloan –orain aztertzen ari gara–, badira epe substantiboak eta prozedura-izaerako epeak. Epe substantiboak dira enplegatu publikoek baimena baliatzeko eskubidea duten epeak, adibidez, eta prozedura-epeak, berriz, adibide honetan bertan finkatzen direnak, interesdunak baimena baliatzeko eskaera egin dezan edo Administrazioak eskaera horri ebazpen espresuaren bidez edo, halakorik ezean, administrazio-isiltasunaren bidez erantzun diezaion.

Kasu honetan, zalantzarik gabe, prozedura-mailako epe baten aurrean gaude, eta urriaren 1eko 39/2015 Legeak xedatzen duenaren arabera arautzen dira.

Beraz, arauan erabilitako idazkeraren zehaztasunik eza dela eta, ezin da ondorioztatu legegileak isilbidezko indargabetze bat egiteko borondatea duenik, edo Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearen urriaren 1eko 39/2015 Legearen 30. artikulua aplikatu ezin denik; izan ere, lege horrek administrazio-zuzenbidean epeak zenbatzeari buruzko arau orokorrak ezartzen ditu.

Zehazki, urriaren 1eko 39/2015 Legearen 30.3 artikuluak honela dio:

“3. Egunetan adierazitako epeak egintza jakinarazten edo argitaratzen den egunaren biharamunetik aurrera zenbatuko dira, edo administrazio-isiltasunez baiesten edo ezesten den egunaren biharamunetik.

Beraz, dies ad quo karrerako funtzionarioak izendatzeko ebazpena argitaratu eta hurrengo eguna izango da, beti.

Gainera, urriaren 1eko 39/2015 Legearen 30. artikuluak ez die baimenik ematen ez legegile nazionalari ez Europar Batasuneko Zuzenbideari epeak zenbatzeko arauak aldatzeko. Hala ere, aukera ematen du egun baliodunen arau orokorra egun naturalak erabiltzeagatik aldatzeko, eta hori baliatu du abenduaren 19ko 6/2023 Errege Lege Dekretuak egun naturalen arau berezia zehazteko, lanpostuaz jabetzeko epeari dagokionez.

Bestelako interpretazio bat eginez gero, izendapenak aldez aurreko kargu-uztea dakarren kasu jakin batzuetan, adibidez, bitarteko funtzionario edo praktiketako funtzionario gisa, egun berean talka egingo luke egoera juridikoaren aldaketak.

Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.

Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.