A cuestión exposta versa sobre a situación administrativa que corresponde recoñecer a quen ostentan cargos electivos en organizacións sindicais máis representativas.

Así, en primeiro lugar, cabe analizar o marco xurídico de aplicación, composto neste caso pola Lei Orgánica 11/1985, do 2 de agosto de Liberdade Sindical (LOLS en diante), o texto refundido da Lei do Estatuto Básico do Empregado Público, aprobado por Real Decreto Lexislativo 5/2015, do 30 de outubro (TRLEBEP, en diante) e normativa concordante, así como o criterio derivado da Sentenza número 18/2003, do 30 de xaneiro, do Tribunal Constitucional.

A cuestión exposta céntrase en determinar que situación administrativa corresponde recoñecer a aqueles funcionarios que ostenten cargos sindicais electivos de acordo con o previsto na LOLS, tendo en conta as garantías previstas na mesma.

A este respecto O artigo 9.1.b) da Lei Orgánica 11/1985, do 2 de agosto, establece que:

“1. Quen ostenten cargos electivos a nivel provincial, autonómico ou estatal, nas organizacións sindicais máis representativas, terán dereito: (…)

b) Á excedencia forzosa, ou á situación equivalente no ámbito da función pública, con dereito a reserva do posto de traballo e ao computo de antigüidade mentres dure o exercicio do seu cargo representativo, debendo reincorporarse no seu posto de traballo dentro do mes seguinte á data do cesamento”.

Con todo, nin o TRLEBEP, nin a normativa de desenvolvemento establecen expresamente en que situación administrativa quedarían aqueles funcionarios que ostenten cargos electivos a nivel provincial, autonómico ou estatal, nas organizacións sindicais máis representativas. É dicir, non concreta o alcance da reserva de posto de traballo e cómputo de antigüidade para quen ostenten cargos electivos contida na Lei Orgánica de Liberdade Sindical

Non obstante, o Tribunal Constitucional na súa Sentenza número 18/2003, do 30 de xaneiro ditada como consecuencia do recurso de amparo interposto por un funcionario de carreira ao que lle a denegou esta situación equivalente no ámbito da función pública, definiu o alcance do precepto citado, establecendo, a modo de resumo, o seguinte:

Primeiro. Integración do dereito definido no artigo 9.1 letra b) da LOLS no dereito fundamental de liberdade sindical, como contido adicional do mesmo.

Segundo. É un precepto que constitúe unha norma completa en si mesma, que non está necesitada dun complemento externo para poder gozar de directa e inmediata eficacia ordenadora. É dicir, non é unha norma supeditada na súa efectividade á súa recepción no estatuto funcionarial.

Terceiro. O feito de que non exista unha regulación na Lei 30/1984, de Medidas para a Reforma da Función Pública, actualmente TRLEBEP e normativa concordante, de cal é a situación equivalente á excedencia forzosa no ámbito da función pública, non pode constituír óbice para a eficacia actual dunha norma que inequivocamente outorga aos funcionarios que se atopen no suposto legal definido no este artigo, o dereito a unha situación que supoña a reserva do posto de traballo e o cómputo de antigüidade mentres dure o exercicio do cargo representativo.

Cuarto. Necesidade de que se aplique a norma, en tanto a mesma permaneza no ordenamento xurídico, producíndose, en caso contrario, unha vulneración dun dereito fundamental como é o dereito de liberdade sindical.

Á vista da esta Sentenza, cabería entender que a expresión “situación equivalente no ámbito da función pública” prevista no artigo 9.1 b) da citada Lei Orgánica, sería a de servizos especiais, por ser esta a que máis se acomoda ás consecuencias derivadas da excedencia forzosa no ámbito laboral: reserva de posto de traballo e cómputo de antigüidade.

Non obstante o anterior, debe terse en conta que, de conformidade co disposto no artigo 87.2 TRLEBEP (como tamén sinala o artigo vinte e nove.2 da Lei 30/1984), os funcionarios en situación de servizos especiais recibirán as retribucións do posto ou cargo efectivo que desempeñen e non as que lles correspondan como funcionarios de carreira, sen prexuízo do dereito a recibir os trienios que teñan recoñecidos en cada momento.

Todo o anterior indícase sen prexuízo de lembrar que, de acordo con o réxime de competencias deste centro directivo, as respostas a consultas que emite esta dirección xeral posúen carácter meramente informativo e, en consecuencia, non teñen carácter de criterio vinculante, nin orixinan dereitos nin expectativas de dereito, nin implican vinculación algunha co tipo de procedementos a que se refiran. Ademais, ao carecer de carácter preceptivo ou vinculante, os órganos destinatarios das estas respostas poderán, no seu caso, adoptar finalmente unha decisión que non se corresponda co parecer contido nas mesmas.

As respostas a consultas contidas neste boletín atenden ás cuestións expostas á luz da normativa vixente no momento da súa emisión, de maneira que estas respostas poden verse afectadas por modificacións lexislativas posteriores ou resolucións xudiciais.