Planteatutako auzia, seme-alaben zaintzagatik lanaldi murrizketa bat emateko aukerari buruzkoa da, hain zuzen ere, publiko jarraituari arreta eskaintzen dion lanpostua betetzen duen funtzionario bati (APC).

Hala, lehenik eta behin, aplikatu beharreko esparru juridikoa aztertu behar da. Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen testu bategina onartzen duen urriaren 30eko 5/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren 48.h) artikulua. (aurrerantzean, TREBEP), hau xedatzen du: “legezko zaintza dela-eta, baldin eta funtzionarioak hamabi urtetik beherako adingaberen bat zuzenean zaintzen badu (…), lanaldia murrizteko eskubidea izango du, dagozkion ordainsariak murriztuta..”

EPOEren azken xedapenetako laugarrenaren bigarren idatz-zatiak xedatzen duenez, Funtzio Publikoaren Legeak eta horiek garatzeko erregelamenduzko arauak eman arte, administrazio publiko bakoitzean indarrean jarraituko dute giza baliabideak antolatzeari, planifikatzeari eta kudeatzeari buruz indarrean dauden araudiek, estatutu honetan ezarritakoaren aurkakoak ez diren bitartean.

Horregatik ulertu behar da indarrean jarraitzen duela, EBEPen xedatutakoaren aurka ez doan bitartean, Funtzio Publikoa Erreformatzeko Neurriei buruzko abuztuaren 2ko 30/1984 Legearen 30.1.g) artikuluak eta Funtzio Publikoa Erreformatzeko Neurriei buruzko abuztuaren 2ko 30/1984 Legearen 30.1.f) artikulua garatzen duen abenduaren 11ko 2670/1998 Errege Dekretuak.

Abenduaren 11ko 2670/1998 Errege Dekretuaren artikulu bakarrak, honako hau xedatzen du:

“1. Funtzionarioak, legezko zaintza dela-eta, bere zuzeneko ardurapean baldin badu sei urtetik beherako umeren bat, dedikazio berezia behar duen adindunen bat, edo ordaindutako lanik egiten ez duen elbarri psikiko, fisiko edo sentsorialen bat, lanaldia erdiraino murrizteko eskubidea izango du, eta lansariak ere proportzionalki murriztuko zaizkio.

2. Ingalaterra Murrizketa horri aplikatu beharreko ordu-balioa kalkulatzeko, honako hauek hartuko dira oinarritzat: funtzionarioak jasotzen dituen hileko ordainsari osoak zati dagokion hileko egun naturalen kopurua, eta, aldi berean, emaitza hori funtzionarioak, batez beste, egun bakoitzean bete behar dituen ordu-kopuruarekin.

3. Olaizola II Unitateko lanaren antolakuntzak ahalbidetzen duenean, funtzionarioari bere interes pertsonaletarako komeni zaion lanaldi zatia emango zaio.”

Aurrekoa kontuan hartuta, planteatutako auziaren muina da jendaurreko arreta jarraitua duen lanpostu bat betetzen duten langileei lanaldia murrizteko aukera aitortzea.

TREBEPen 48.h) artikuluan eta aplikatu beharreko gainerako arauetan xedatutakotik nekez ondoriozta daiteke baimen jakin bat hartzeko eskubidearen lanpostu jakin batzuetan dauden langileei aplikatu beharreko muga bat dagoela, kasu honetan, legezko zaintzarekin lotutako arrazoiengatik.

Esparru horretan, gogoratu behar da administrazio publikoek eskumena dutela beren zerbitzuko langileen lan-denboraren antolamendua ezartzeko, TREBEPen 47. eta 51. artikuluetan ezarritakoaren arabera.

Hala, Estatuko Administrazio Orokorraren esparruan, Funtzio Publikoaren Estatu Idazkaritzaren 2019ko otsailaren 28ko Ebazpena aplikatu behar da, zeinaren bidez Estatuko Administrazio Orokorraren eta haren organismo publikoen zerbitzura dauden langileen lanaldi eta lan-ordutegiei buruzko jarraibideak ematen baitira.

Indarrean dagoen lanaldi- eta ordutegi-ebazpen horretan ez da berariaz aitortzen bateraezintasuna jendaurreko arreta jarraituko lanpostu bat betetzearen eta lanaldi-murrizketa baten artean, baina, nolanahi ere, ebazpen hori ematea eta ebazpen hori artikulatzeko modua antolaketa- eta zerbitzu-beharretara egokitu beharko dira.

Beraz, publikoarentzako arreta jarraitua duen lanpostua betetzen duten langile publikoek (APC) seme-alabaren zaintzagatik lanaldia murrizteko eskubidea dute.

Hala ere, funtzionario publikoen eskubidea eta zerbitzua emateko beharrek eragindako interes orokorra orekatzeko aukera ematen duten tresnak jasotzen dira ordenamendu juridikoan.

Horrela, abenduaren 11ko 2670/1998 Errege Dekretuaren artikulu bakarrak berariaz jasotzen du funtzionarioari bere interesetarako komeni zaion lanaldi-zatia emango zaiola, baldin eta lanaren antolakuntzak horretarako aukera ematen badu.

Hortaz, funtzionarioak, printzipioz, lansaioaren zein zatitan hartu nahi duen murrizketa bere interes pertsonalen arabera erabaki dezake, baina Administrazioak ahalmena du funtzionarioaren aukeraketa hori aldatzeko, lan egiten duen unitatearen antolaketa-beharrek hala eskatzen badute.

Ildo beretik, Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzien Salaren Hirugarren Atalaren abenduaren 7ko 842/2007 Epaiaren hirugarren oinarri juridikoak honako hau ezartzen du abenduaren 11ko 2670/1998 Errege Dekretuari dagokionez:

“Arau horrek baldintzatu egiten du funtzionarioak bere interesei komeni zaion lanaldi-zatia hautatzea, unitateko lana antolatzeak horretarako aukera eman dezan; horrek esan nahi du Administrazioak nahitaez eman behar duela lanaldi-murrizketa, hautemateko inolako tarterik gabe, baldin eta 30.1 artikuluaren g) letran jasotako egitate-aurrekontuak betetzen badira, hau da, legezko zaintza dela-eta funtzionario batek hamabi urte baino gutxiago izan behar baditu bere zuzeneko zaintzapean, baina, hala ere, Administrazioak aukeratu behar du lan-unitateak bere interes pertsonalak murriztea, eta interesduna behartuta dago lan-unitateari dagokion ordu-murrizketara.”

Beraz, bateragarria da jendearentzako etengabeko arreta-postu bat betetzea eta lanaldia murriztea, baina, betiere, hori emateko modua eta antolatzeko modua antolakuntzaren eta zerbitzuaren beharretara egokitu beharko dira.

Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.

Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.