Kontsultan, desgaitasuna hautaketa-prozesu batean berrikusteko aukerari buruz hitz egiten da.

Funtzio Publikoaren Estatu Idazkaritzaren 2024ko uztailaren 9ko Ebazpenaren bidez, Estatuko Administrazio Orokorreko kidegoetan sartzeko eta sartzeko hautaketa-prozesuetarako deialdia egiten da, eta Hautaketa Batzorde Iraunkorrean ebazteaz arduratzen da; ebazpen horren 5. apartatuan, honako erregulazio hau ezartzen da:

“5.1 Arau espezifiko bakoitzean jasotzen dira desgaitasuna duten pertsonentzako gordetako plazak.

Hautaketa Batzorde Iraunkorrak behar diren neurriak hartuko ditu desgaitasuna duten eta eskabidean hala adierazi duten hautagaiek hautaketa-prozesuko probetan parte hartu ahal izan dezaten, gainerako parte-hartzaileen baldintza berdinetan, abenduaren 3ko 2271/2004 Errege Dekretuak, desgaitasuna duten pertsonek enplegu publikoa lortzea eta lanpostuak betetzea arautzen duenak, aurreikusitakoaren arabera.

5.2 Ehuneko 33ko edo gehiagoko desgaitasuna duten pertsonek sarbide orokorreko sistemaren bidez edo desgaitasuna duten pertsonentzako erreserba-kupoaren bidez (DGK) parte hartu ahal izango dute, eta hori hautaketa-prozesuan parte hartzeko eskaera-formularioan adierazi beharko dute.

5.3 Sartzeko erabiltzen den sistema gorabehera, % 33ko edo hortik gorako desgaitasuna izateagatik hautaketa-probak egiteko zailtasun bereziak dituzten pertsonek hautaketa-prozesuko probetarako denboren eta bitartekoen bidezko egokitzapenak eta doikuntzak eskatu ahal izango dituzte eskaera-inprimakian.

Interesdunek espresuki adierazi beharko dute parte hartzeko formularioan hautaketa-prozesuko ariketa bakoitzerako eskatzen dituzten denbora- eta/edo baliabide-egokitzapenak. Hautaketa Batzorde Iraunkorrak baloratu ahal izan dezan eskatutako egokitzapena bidezkoa den ala ez, interesdunek ezgaitasun-maila kalifikatzen duen organo teknikoak emandako irizpen tekniko fakultatiboaren kopia aurkeztu beharko dute nahitaez. Bertan, aitortutako ezgaitasun-maila sortu duten urritasun iraunkorra/k modu frogagarrian egiaztatu beharko dira. Ondorio horietarako, ez da bestelako dokumenturik aurkeztu beharko.

Horretarako, Hautaketa Batzorde Iraunkorrak ekainaren 9ko PRE/1822/2006 Aginduan ezarritako denbora-egokitzapenak aplikatuko ditu (agindu horrek desgaitasuna duten pertsonak enplegu publikora sartzeko hautaketa-prozesuetan denbora gehigarriak egokitzeko irizpide orokorrak ezartzen ditu). Balorazioa egindakoan, Hautaketa Batzorde Iraunkorrak, hala badagokio, emandako denbora eta bitartekoen berri emango die hautagai interesdunei.

5.4 Sarrera libreko hautaketa-prozesuetan, desgaitasuna duten pertsonentzat erreserbatutako lanpostuak hutsik geratzen badira, ezin izango zaizkio txanda orokorrari gehitu. Barne-sustapenaren bidez sartzeko hautaketa-prozesuetan, desgaitasuna duten pertsonentzako erreserba-kupoan bete gabe geratzen diren plazak barne-sustapen honetako txanda orokorreko lanpostuei gehituko zaizkie.

5.5. Desgaitasuna duten pertsonentzat erreserbatutako kupoan parte hartzen duten pertsonei, gehienezko kalifikazioaren ehuneko 50etik gorako nota gainditzen duten ariketetan, kalifikazioa gordeko zaie hurrengo deialdian, baldin eta hori analogoa bada gai-zerrendaren edukiari eta kalifikatzeko moduari dagokienez, arauak eguneratu ezean. Eskubide horretaz baliatzeko, hautaprobetan parte hartzeko eskabidea aurkeztu beharko dute. Hala ere, dagokion ariketa egitea aukeratzen badute, aurreko deialdian lortutako emaitza indarrik gabe geratuko da.

5.6 Desgaitasunen bat duten pertsonentzako erreserba-kupoagatik aurkeztu den hautagairen batek dagozkion ariketak gainditu bai, baina lanposturik lortzen ez badu eta bere kalifikazioa sarbide orokorreko sistemako beste hautagai batzuena baino altuagoa bada, bere kalifikazio-hurrenkeraren arabera, sarbide orokorreko sisteman sartuko da.”

Lehenik eta behin, adierazi behar da minusbaliotasuna egiaztatzea ez dela Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen testu bateginaren (urriaren 30eko 5/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onartua) 56. artikuluko ezinbesteko ‘baldintza orokorretako’ bat hautaketa-prozesuetan parte hartu ahal izateko; hau da: Espainiako nazionalitatea izatea, zereginak betetzeko gaitasun funtzionala izatea, hamasei urte beteak izatea eta nahitaezko erretiroa hartzeko gehieneko adina ez gainditzea, ez egotea kargudun publikoetatik bananduta, ez eta deialdian azaldutako lanpostuetan aritzeko desgaituta egotea ere.

Hori dela eta, minusbaliotasuna egiaztatzea baldintza bat da ezintasunen bat duten pertsonentzat erreserbatuta dauden plazak eskuratu ahal izateko eta izangaiaren minusbaliotasuna konpentsatzeko zenbait egokitzapen izateko.

Beraz, ez da beharrezkoa baldintza hori, edo, hobeto esanda, egoera egiaztatua, eskaerak aurkezteko epetik kargua hartu arte mantentzea; eskaera aurkezten den unean baino ez da egiaztatu beharko.

Hautaketa\_prozesuan ezintasunaren berrikusketa egiten denean, eta horren ondorioz, ezintasunen bat duten pertsonen txandan parte hartzeko behar den ezintasun\_maila baino txikiagoa dagoenean, Zuzendaritza Zentro honek uste du hautagaiak ezinduentzako txandan jarraitu ahal izango duela probak egiten eta, nolanahi ere, orain arte egindako jarduerak errespetatu egin beharko direla.

Minusbaliatuen txandan parte hartzeko behar den minusbaliotasun-maila baino txikiagoa duen hautagairen batek minusbaliotasun-maila % 33 edo gehiago handitzen badu, Zuzendaritza Zentro honek uste du hautagaiaren esku jarri beharko direla gainerako hautagaiekin berdintasun-baldintzetan parte hartuko duela ziurtatzeko behar diren egokitzapenak eta denboraren eta baliabideen arrazoizko egokitzapenak, desgaitasuna duten lanpostuak betetzeko baldintzak arautzen dituen abenduaren 3ko 2271/2004 Errege Dekretuan aurreikusitakoaren arabera.

Desgaitasuna duten pertsonen enplegu publikorako sarbidea eta lanpostuak betetzea arautzen dituen abenduaren 3ko 2271/2004 Errege Dekretuaren 9. artikuluaren arabera “Hautaketa-prozesua amaitu ondoren, Estatuko Administrazio Orokorreko funtzionarioen kidegoetan edo eskaletan edo lan-kontratudun langileen kategorietan sartzen diren pertsonek, desgaitasuna duten pertsonentzat erreserbatutako plazak dituzten ohiko deialdian onartuak izan badira, deialdia egin duen organoari eskatu ahalko diote alda dezala deialdian zehaztutako lurralde-eremuko plazak aukeratzeko lehentasun-ordena, mendekotasun pertsonala, lekualdatzeko zailtasunak edo antzeko beste arrazoi batzuk direla medio, eta behar bezala egiaztatu beharko dira. Deialdia egin duen organoak aldaketa hori erabakiko du, behar bezala justifikatuta dagoenean, eta ezgaitua lanpostura sartu ahal izateko lehentasun-hurrenkeran ahalik eta aldaketa txikiena egitera mugatu beharko da.”

Lehenago adierazitakoa kontuan hartuta, hautaketa-prozesua gainditu ondoren, egiaztatutako desgaitasun-egoeran aldaketaren bat gertatu bada eta, horren ondorioz, minusbaliotasun-maila % 33tik behera jaitsi bada edo desgaitasuna berriro kalifikatu bada, ukitutako eskubide bakarra lanpostuen lehentasun-hurrenkera alda dadila eskatzeko eskubidea da.

Azkenik, ezintasunen sailkapenari dagokionez, prozesuan sartzeko txanda zehazteari dagokionez, Zuzendaritza Zentro honen ustez, kalifikazio hori Lan eta Gizarte Gaietarako Ministerioko (gaur egungo Lan eta Gizarte Ekonomiako Ministerioa) edo, hala badagokio, autonomia erkidego eskuduneko organo eskudunek emandako irizpen medikoaren bidez egiaztatzen da, 2271/2004 Errege Dekretuaren 2. artikuluan xedatutakoaren arabera.

Egiaztatutako ezgaitasuna eta eskatutako txanda bat ote datozen zalantzarik izanez gero, izangaiari eskatu beharko zaio akatsak zuzentzeko epean beharrezko dokumentazioa aurkez dezala, bere izaera behar bezala egiaztatzeko.

Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.

Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.