Madrilen, 2024ko abenduaren 18an.- Oscar López Transformazio Digitaleko eta Funtzio Publikoko ministroak iragarri du Gobernuak bete duela Europarekiko konpromisoa, Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planean (PRTR) islatua, enplegu publikoko plazak egonkortzekoa, eta helburua gaindituz bete duela: 321.776 aldi baterako lanpostu finko bihurtu dira administrazio publikoetan. “2021ean, Europako Batzordearekin eseri ginenean, konpromisoa hartu genuen behin-behineko 300.000 plaza finko bihurtzeko 2025a baino lehen. Gaur, abenduak 18, helburu hori lortu eta gainditu dugu. Beste behin ere, Espainiako Gobernuak agindutakoa betetzen du eta mugarri kolektibo bat lortzen du”, adierazi du.
Lorpen horretan sindikatuek eta Autonomia Erkidegoek emandako laguntza eskertu du ministroak, eta azaldu du “hautaketa-prozesuen kudeaketa izugarri baten bultzadari” esker izan dela posible, maila guztietan milioi erdi plaza baino gehiago deitzea ekarri baitute. “Egonkortzeak eragin handiena izan duen sektoreak irakaskuntza eta osasungintza dira, funtsezko lanbideak baitira gure Ongizate Estatuari eusteko”, azaldu du ministroak; “hain denbora gutxian ez ziren inoiz hainbeste plaza deitu”.
Iragarpen hau Diputatuen Kongresuko Ogasuneko eta Funtzio Publikoko Batzordean legealdi honetarako bere sailaren ildo nagusiak azaltzeko egindako agerraldian egin da.
Espainiako eredu ekonomikoa eta berarekin Administrazio Publikoa eraldatzeko erronkan talde politikoen laguntza eskatu du ministroak, “sektore publikoa delako bidezko hazkunderako bermerik onena”. Eta helburu hori lortzeko, gogorarazi du, Administrazio Ireki baten aldeko Adostasuna plana jarri da martxan, eta interesa duten eragile guztiak inplikatzen ditu: “Estatua bultzatzaile gisa, sindikatuak protagonista gisa, enpresak laguntzaile gisa eta pertsonak onuradun gisa”. Ibilbide-orri hori hiru ardatz estrategikoren inguruan egituratzen da: sektore publikoaren gaitasunetan inbertitzea; herritarrei irekitako Administrazioa, irisgarria eta humanista, eta gardentasuna, parte-hartze publikoa eta kontu-ematea.
Baliabide publikoak eta elkarrizketa soziala
Lehenengoari dagokionez, Inbertsioa sektore publikoaren gaitasunetan, ministroak Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planaren garrantzia nabarmendu du, zeinak osagai espezifiko bat bideratzen baitu administrazio publikoak modernizatzera: “6.500 milioi euro baino gehiagoz ari gara hitz egiten Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoa edo Gizarte Segurantza bezalako erakundeen digitalizazio proiektuetarako, Estatuaren zibersegurtasuna hobetzeko edo datuetan oinarritutako zerbitzu publikoen garapenerako”, zerrendatu du.
Puntu horretan, XXI. mendeko Administrazio baten aldeko Esparru Akordioaren papera nabarmendu du ministroak. Akordio hori 2022an sinatu zen UGT eta CCOOrekin, eta gaur “beste mugarri handi bat gehitu diogu: Gaur goizean bertan sinatu dut bi sindikatuekin akordioa funtzionario publikoen erretiro partzialerako eskubidea berreskuratzeko”. Konpromiso hori, azaldu du Lopezek, Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutua aldatuz, “sektore pribatuko langileekin justifikaziorik gabeko desberdintasuna ezabatzea eta langile beteranoen eta belaunaldi berrien artean sektore publikoan ezagutzaren transferentzia sustatzea” lortzeko.
Bi lege berri eta enplegu publiko hobea
Etorkizuneko Funtzio Publikoaren diseinuan, Óscar Lópezek bi lege jarri ditu martxan: “Funtzio Publikoaren Lege berri bat, jada ganbera honetan dagoena, eta Administrazioaren Eraldaketarako Legea, datorren urtean Ministroen Kontseilura bidaliko duguna”. Bi zutabetan oinarrituta indartuko dituzte funtzio publikoaren gaitasunak: plangintza estrategikoa, Langileen Aurretiazko Kudeaketaren bidez, bi helburu dituena: izapideak sinplifikatzea eta ezagutza erakartzea eta atxikitzea, eta enplegu publikorako sarbidea eta langileak erakartzea, talentua eta senior atxikitzeko eta atxikitzeko planaren bidez.
Ministroak adierazi duenez, dagoeneko ematen ari diren pausoak (trebetasunetan eta gaitasunetan oinarritutako hautaketa-prozesuak diseinatzea; prozesuak eta probak sinplifikatzea eta digitalizatzea; lanbidean sartzeko eta karrera egiteko genero-berdintasuna eraginkortasunez kudeatzeko eredu bat ezartzea edo desgaitasuna duten pertsonen inklusio-prozesuak hobetzea) “emaitza itxaropentsuak izaten ari dira: enplegatu publikoen batez besteko adina laugarren urtez jarraian jaisten ari da; 40 urtetik beherako langileen kopurua 4 aldiz igo da, eta lanean ari diren emakumeen kopurua, berriz, ia % 60, azken bi urteetan.”
Lópezek azpimarratu du Gobernuak lanean jarraitzen duela lan-eskaintza publikoak baldintza hobeekin diseinatzeko, azken urteetan egin duen bezala: 223.000 lanpostu deitu dira azken zazpi urteetan (40.000 baino gehiago 2024an bakarrik), langile publikoen soldata % 14,9 igo da 2018tik, eta desgaitasuna duten pertsonentzako plaza-kopurua % 10eraino igo da. “Enpresa pribatu lehiakorrenek profesional onenak erakartzeko lehia egiten badute, Estatuak ezin du atzean geratu”, ziurtatu du.
Kalitatezko zerbitzu publikoak
Bigarren ardatz estrategikoari dagokionez –herritarrentzat irekia, irisgarria eta humanista den Administrazioa–, ministroak herritarrak jarri ditu proiektu horien erdigunean, eta horiei erantzun behar zaie “beren eskubideak baliatzea, beren betebeharrak betetzea eta kalitatezko zerbitzu publikoetara iristea” erraztuz. Hori guztia, Lopezen arabera, “Funtzio Publiko digitalizatu, eskuragarri eta humanista baten bidez” egin behar da.
Herri Administrazioen Digitalizazio Planaren bidez eman diren urratsek emaitza garrantzitsuak eman dituzte, esan du Lópezek: “4 milioi euro aurreztu ditugu judizio telematikoei esker, eta beste 60 milioi euro Estatuko Administrazio Orokorraren telekomunikazio-zerbitzuen kontratua zentralizatuz, eta webgunearen administracion.gob.es eta 060 arreta-linearen funtzionalitateak hobetu ditugu, kanal berriak sartuz, hala nola webchat060, zeinak iaztik 140.000 kontsulta artatu baititu bere laguntzaile birtualaren bidez”.
Lópezek bereziki nabarmendu du Nire Herritar Karpetaren zeregina (“Espainian arrakasta duen eta herritarraren eta administrazio digitalaren arteko harremana goitik behera aldatzen ari den aplikazio publikoa”), eta iragarri du laster eguneratuko duela, profil espezifiko batekin, enpresen kolektiboari ere arreta emateko: “Gure herrialdeko enpresa-sareak zerbitzu publikoen sinplifikazioari eta modernizazioari ere onura ateratzea da helburua”.
Ministroak azpimarratu du horrelako ekimenek lortu dutela “Espainia zerbitzu publiko digitaletan posizio bikainean kokatzea, Europar Batasuneko Hamarkada Digitalaren Txostenaren arabera, Italia, Frantzia edo Alemania bezalako herrialdeak gaindituz. Mundu mailan, 193 administrazio elektronikoren artean 17. postuan kokatzen gaitu NBEk”.
Gobernu irekia
Ministroak aipatutako azken ardatza Gardentasunarena, parte-hartze publikoarena eta kontuak ematearena da. Hala, gogorarazi du Gobernuko presidenteak uztailean hartu zuela Demokraziarako Ekintza Plana egiteko konpromisoa, Europar Batasunak 2020an abiarazitako Europako Demokraziarako Ekintza Planaren baitan.
Plan horren baitan kokatzen dira Ministerioaren hainbat ekimen, hala nola Gobernu Irekirako Aliantzaren goi-bilera orokorra, Gasteizen egingo dena datorren urteko urriaren 7, 8 eta 9an. Bertan, Lopezek aurreratu duenez, Espainiako Gobernu Irekiaren Estrategia aurkeztuko da, gardentasunari, parte-hartze publikoari eta Estatuko Administrazio Orokorraren kontu-emateari buruz ELGAk emandako gomendioak gauzatzeko tresna.
Horrez gain, Óscar Lópezek esan du bi lege-ekimen eramango dituela Gorteetara 2025eko lehen erdian: batetik, Administrazio Irekiaren Lege Proiektu bat, Estatuak gardentasunaren arloan dituen betebeharrak areagotuko dituena, sei hilean behin kontuak ematera eta herritarren parte-hartzea hobetzera behartuko duena; eta, bestetik, Interes Taldeen Lege Proiektua, interes-taldeek Estatuko langile publikoekin dituzten harremanetan aplikatu beharreko gardentasun- eta zintzotasun-esparru bat. “Espainia prest dago bere lobby-legea izateko”, esan du.
Ministroak adostasunera joz amaitu du bere agerraldia: “Erronka honi elkarrekin aurre egin diezaiogun, Administrazio Ireki baten aldeko Adostasun zabala defenda dezagun. Zuekin kontatzen dut, diputatuok, publikotasunaren indarra gero eta handiagoa izan dadin”.