A cuestión exposta versa sobre a posibilidade de que os funcionarios con xornada en réxime de especial dedicación poidan acollerse a medidas de conciliación en xeral, e en particular, á modificación do horario fixo nun máximo de dúas horas por motivos directamente relacionados coa conciliación da vida persoal, familiar e laboral.

En primeiro lugar, cabe analizar o marco xurídico de aplicación. Neste marco, cabe lembrar que as Administracións Públicas son competentes para establecer a ordenación do tempo de traballo do persoal ao seu servizo, de acordo con o establecido nos artigos 47 e 51 do TREBEP.

Así, no ámbito da Administración Xeral do Estado resulta de aplicación a Resolución do 28 de febreiro de 2019, da Secretaría de Estado de Función Pública, pola que se ditan instrucións sobre xornada e horarios de traballo do persoal ao servizo da Administración Xeral do Estado e os seus organismos públicos.

A consulta fai referencia específica ás medidas de conciliación da vida familiar e laboral, en concreto, á modificación do horario fixo nun máximo de dúas horas recollida no apartado 8.4 das Instrucións de Xornada e Horarios nos seguintes termos:

“Excepcionalmente, os órganos competentes en materia de recursos humanos poderán autorizar, con carácter persoal e temporal, a modificación do horario fixo nun máximo de dúas horas por motivos directamente relacionados coa conciliación da vida persoal, familiar e laboral, e nos casos de familias monoparentais.”

Na consulta realizada pregúntase en abstracto pola medida de modificación do horario prevista no apartado 8.4 das Instrucións de Xornada e Horarios, sen proporcionar máis información sobre o concreto suposto de conciliación que motiva a solicitude desta medida.

Do tenor literal deste precepto dedúcese que, en primeiro lugar, débese xustificar a existencia dun suposto de feito determinado en relación con “motivos directamente relacionados coa conciliación da vida persoal, familiar e laboral, e nos casos de familias monoparentais”. Así, a unidade de persoal competente deberá valorar a concorrencia deste suposto para cada caso concreto.

Así mesmo, advírtese que a razón de ser do apartado 8.4 é a introdución dunha cláusula de peche que faculte de forma extraordinaria ás unidades de persoal para modificar o horario fixo dos empregados públicos con carácter persoal en aras de atender a unha situación provisional non resolta polo apartado 8. En concreto o propio precepto recolle que é unha medida excepcional, e por tanto, que se ha de conceder de maneira restritiva e limitada no tempo.

Neste caso, da consulta non se pode deducir que situación precisa da flexibilización do horario. Por tanto, en todo caso debe o solicitante facilitar á Administración toda a información que permita á unidade de persoal valorar, no seu caso, a procedencia de conceder, excepcionalmente, a modificación do horario de traballo.

Tendo en conta o anterior, a cuestión exposta céntrase na posibilidade de recoñecer a modificación de horario fixo nun máximo de dúas horas ao persoal con xornada de especial dedicación.

O apartado 8.4 da Resolución establece especificamente a posibilidade de modificar o horario fixo por motivos de conciliación. Con todo, nada especifica sempre que quen pode acollerse á esta modificación.

Ante a ausencia de concreción na regulación, e de acordo con un exercicio interpretativo tanto sistemático como teleológico da norma, resulta difícil deducir do tenor literal do precepto a vontade de establecer unha restrición ao persoal con xornada de especial dedicación.

Por outra banda, este apartado non impide de maneira concreta que as medidas de conciliación previstas no este apartado sexan de aplicación ao persoal funcionario con xornada en réxime de especial dedicación, a diferenza do establecido expresamente para a redución de xornada por interese particular no apartado 5.2 da Resolución do 28 de febreiro de 2019.

En relación con como se deben aplicar estas medidas, en aras dunha correcta aplicación da flexibilidade horaria é preciso facer un balance dos dous intereses que están en xogo: por unha banda, o interese xeral, que se satisfai e garante mediante a prestación do servizo público por parte do funcionario; e por outro, a conciliación da vida familiar e profesional do empregado público.

A través das medidas de flexibilidade horaria, preténdese reducir a carga que supón a vida profesional unida á persoal, é dicir, facilitar a actividade pública coa vida privada, pero este intento de axuntar ambas as situacións non pode dar lugar, en ningún caso, á interrupción, redución ou empeoramento dos servizos públicos encomendados. Han de primar sempre os intereses xerais fronte aos particulares, e, polo tanto, ha de ter preferencia a continuidade e garantía na prestación efectiva do servizo público fronte a unha flexibilidade horaria ou calquera outra alteración do réxime de xornada e horarios que poida supor un detrimento ou prexuízo dos intereses xerais e dos dereitos dos cidadáns.

Así mesmo, hase de ter en conta o establecido para a distribución da xornada na Resolución do 28 de febreiro de 2019.

Así, o apartado 4 relativo á xornada en réxime de especial dedicación, dispón que:

“A duración da xornada do persoal que desempeñe postos de traballo considerados de especial dedicación será de 40 horas semanais, sen prexuízo do aumento de horario que excepcionalmente sexa preciso por necesidades do servizo.(…)”

Se ben o apartado 4 non dispón que a xornada de especial dedicación deba de ser de mañá e tarde, dos datos achegados á consulta enténdese que a xornada de especial dedicación no este Centro distribúese en xornada de mañá e tarde.

En relación coa esta distribución da xornada, o Apartado 3.2.b) da Resolución dispón que:

“3.2 A distribución da xornada semanal realizarase:

b) Xornada de mañá e tarde. O horario fixo de presenza no posto de traballo será de 9:00 a 17:00 horas, de luns a xoves, cunha interrupción para a comida que non computará como traballo efectivo e que será como mínimo de media hora, e de 9:00 a 14:30 os venres, sen prexuízo do horario aplicable ao persoal destinado en oficinas de apertura ininterrompida ao público que conta con regulación especial. O resto da xornada, ata completar as trinta e sete horas e media ou as corenta horas semanais, segundo o réxime de dedicación, realizarase en horario flexible entre as 7:00 e as 9:00 horas, de luns a venres, e entre as 17:00 e as 18:00 horas, de luns a xoves, así como entre as 14:30 e as 15:30 horas os venres.”

É dicir, o horario fixo de presenza no posto de traballo será de 9,00 a 17,00 horas, polo que se solicita o interesado saír ás 15.30, tal e como se consulta no seu escrito, a xuízo deste Centro Directivo a priori sería posible, xa que o apartado 8.4 da Resolución prevé a posibilidade de flexibilizar ata un máximo de 2 horas o horario fixo.

En virtude do anterior, cabería concluír que sería posible que o persoal funcionario con xornada en réxime de especial dedicación solicite as medidas de conciliación previstas no apartado 8.4 da Resolución do 28 de febreiro de 2019, no entanto, deberase ter en conta que é unha medida de carácter excepcional e temporal, polo que deberá fixarse o período para o que se solicita tal medida, ademais, estará supeditada ás necesidades do servizo e non poderá supor unha interrupción, redución ou empeoramento dos servizos públicos encomendados.

Todo o anterior indícase sen prexuízo de lembrar que, de acordo con o réxime de competencias deste centro directivo, as respostas a consultas que emite esta dirección xeral posúen carácter meramente informativo e, en consecuencia, non teñen carácter de criterio vinculante, nin orixinan dereitos nin expectativas de dereito, nin implican vinculación algunha co tipo de procedementos a que se refiran. Ademais, ao carecer de carácter preceptivo ou vinculante, os órganos destinatarios das estas respostas poderán, no seu caso, adoptar finalmente unha decisión que non se corresponda co parecer contido nas mesmas.

As respostas a consultas contidas neste boletín atenden ás cuestións expostas á luz da normativa vixente no momento da súa emisión, de maneira que estas respostas poden verse afectadas por modificacións lexislativas posteriores ou resolucións xudiciais.