A cuestión exposta versa sobre se é posible descontar a un empregado público, con carácter unilateral, un día de permiso por asuntos particulares ao non asistir ao seu posto de traballo por caer unha abundante nevada a tarde e noite do día anterior nalgunhas provincias, ao considerar que a mesma supón unha causa de forza maior que imposibilita a asistencia ao centro de traballo na data citada.

Así, en primeiro lugar, cabe analizar o marco xurídico de aplicación. O Real Decreto Lexislativo 5/2015, do 30 de outubro, polo que se aproba o texto refundido da Lei do Estatuto Básico do Empregado Público (en diante, TREBEP), dispón no apartado segundo da Disposición Final Cuarta:

“Ata que se diten as Leis de Función Pública e as normas regulamentarias de desenvolvemento manteranse en vigor en cada Administración Pública as normas vixentes sobre ordenación, planificación e xestión de recursos humanos en tanto non se opoñan ao establecido neste Estatuto”.

Por iso continúan en vigor aqueles preceptos anteriores ao TREBEP que non se opoñan ao mesmo, como é o artigo 77 do Decreto 315/1964, do 7 de febreiro, polo que se aproba a Lei Articulada de Funcionarios Civís do Estado, o cal dispón:

“1. Os funcionarios deberán residir no termo municipal onde radique a oficina, dependencia ou lugar onde presten os seus servizos.

2. Por causas xustificadas, o Subsecretario do Departamento poderá autorizar a residencia en lugar distinto, a condición de que iso sexa compatible co exacto cumprimento das tarefas propias do cargo”.

Por tanto, o Subsecretario do Departamento, atendendo ás circunstancias concorrentes do caso concreto, poderá autorizar a residencia dun funcionario en termo municipal distinto á residencia onde radique a oficina ou lugar de traballo. A residencia en municipio distinto ao centro de traballo non comportará diminución no desempeño das funcións nin alteración do horario de traballo, sen prexuízo dos supostos de forza maior.

Por tanto, a autorización de residir nun municipio distinto a aquel no que se atopa o centro de traballo comporta o estudo das circunstancias concorrentes e que das mesmas despréndase, que non se alterará o horario de traballo nin comportará diminución nas funcións, polo que, ante as ausencias do posto de traballo, xa sexan estas xustificadas ou non, aplicaranse as mesmas normas que se se residise no municipio onde se atopa o centro de traballo.

Obtida a oportuna autorización, feito que se entende cumprido nos casos que supoñen o obxecto da consulta exposta, parece oportuno sinalar que os traballadores aos que se refire a consulta prestaban servizos na Sociedade Estatal “Correos e Telégrafos, S.A.”. Este persoal, en virtude do disposto no TREBEP, réxese o réxime específico que rexe ao persoal que presta os seus servizos na Sociedade Estatal “Correos e Telégrafos, S.A.”.

O artigo 5 do TREBEP regula ao persoal da Sociedade Estatal Correos e Telégrafos:

“O persoal funcionario da Sociedade Estatal Correos e Telégrafos rexerase polas súas normas específicas e supletoriamente polo disposto neste Estatuto.

O seu persoal laboral rexerase pola lexislación laboral e demais normas convencionalmente aplicables.”

O artigo 58 da Lei 14/2000 aproba a Creación da Sociedade, posteriormente o RD 370/2004, do 5 de marzo aproba o Estatuto do Persoal da esta Sociedade Estatal, con todo é a Resolución do 10 de xuño de 2011, da Dirección Xeral de Traballo, dispón a inscrición no rexistro e publicación do III Convenio colectivo da Sociedade Estatal «Correos e Telégrafos, S.A.», vixente na actualidade, a que expresamente fai referencia aos dereitos e obrigas afectados na consulta exposta.

O artigo 58 do III Convenio Colectivo aludido regula o referente aos permisos retribuídos:

“O persoal da empresa, previa xustificación adecuada, terá dereito a solicitar permisos retribuídos polo tempos e causas seguintes:

p) Seis días de cada ano natural, ou parte proporcional en contratos inferiores a un ano, por asuntos particulares non incluídos nos puntos anteriores; onde as necesidades do servizo permítano, os días de asuntos particulares poderanse unir ás vacacións regulamentarias.”

O artigo 83 dispón cales son as actuacións ou omisións consideradas como faltas leves:

“Serán consideradas como faltas leves as seguintes:

c) A falta de comunicación coa debida antelación da inasistencia ao traballo por causa xustificada.”

Pola súa banda, o artigo 86 establece o réxime de sancións correspondente:

“As sancións que poderán imporse en función da cualificación das faltas serán as seguintes:

a) Por faltas leves:

Amoestación por escrito.

Suspensión de emprego e soldo ata dous días.

(…)Non se poderán impor sancións que consistan na redución das vacacións ou outra minoración dos dereitos ao descanso do traballador, ou multa de haber.”

Tendo en conta o anterior, pódese afirmar que en deberá terse en conta o dereito do persoal da Sociedade Estatal a gozar de días de permiso por asuntos particulares, a consideración da falta de comunicación coa debida antelación da inasistencia ao traballo por causa xustificada como falta leve, a posibilidade no seu caso de ser sancionado mediante amoestación por escrito ou suspensión de emprego e soldo ata dous días así como a imposibilidade de que esta sanción afecte os días de vacacións ou de descanso do traballador así como aos seus haberes.

Por iso, a xuízo desta Dirección Xeral, o desconto dun día por asuntos particulares ante a comisión dunha falta leve, atendendo á lexislación de aplicación en primeiro termo, isto é, o Convenio Colectivo da Sociedade Estatal “Correos e Telégrafos, S.A.”, non é posible posto que non está expresamente contemplado.

Doutro lado e dado que resulta de aplicación subsidiaria e posto que se solicita adicionalmente información de como se procede ante as circunstancias descritas noutros Organismos Administrativos, con carácter xeral, cabe facer mención ao apartado decimoprimero da Resolución do 28 de febreiro de 2019, da Secretaría de Estado de Función Pública, pola que se ditan instrucións sobre xornada e horarios de traballo do persoal ao servizo da Administración Xeral do Estado e os seus organismos públicos., que dispón:

“11.2 Igualmente, as ausencias, as faltas de puntualidade e de permanencia do persoal no seu posto de traballo, calquera que sexa a súa causa, deberán ser rexistradas polos empregados ou empregadas públicos que incorran nelas no sistema de control horario que debe existir en cada centro.

Estas ausencias requirirán o aviso inmediato á persoa responsable da unidade correspondente e a súa ulterior xustificación acreditativa. Esta xustificación trasladarase, de forma inmediata, ao órgano competente en materia de recursos humanos. (…)

11.8 En caso de incumprirse a obriga de presentación dos xustificantes de ausencia previstos neste epígrafe ou do parte médico de baixa nos termos e prazos establecidos no réxime de Seguridade Social aplicable, estarase ao disposto no apartado 12.2 desta Resolución, relativo ás ausencias inxustificadas, e en virtude do cal se procederá a aplicar a correspondente dedución proporcional de haberes”.

No entanto, o último apartado da Resolución de Xornada e horario, debemos entender de acordo á Resolución do 4 de xaneiro de 2010, da Secretaría de Estado e Facenda e Orzamentos, pola que se ditan instrucións en relación coas nóminas dos funcionarios incluídos no ámbito de aplicación da Lei 30/1984, do 2 de Agosto, nos termos da Disposición Final Cuarta da Lei 7/2007, do 12 de abril, do Estatuto Básico do Empregado Público e actualízanse para o ano 2010 as contías das retribucións do persoal a que se refiran os correspondentes artigos da Lei de Orzamentos Xerais do Estado para o este exercicio, cuxo apartado A.2 dispón:

“A diferenza, en cómputo mensual, entre a xornada regulamentaria de traballo e a efectivamente realizada polo funcionario dará lugar, salvo xustificación, á correspondente dedución proporcional de haberes”.

No entanto, cando corresponda, será de aplicación o réxime de faltas e sancións disposto no TREBEP, así como no Real Decreto 33/1986, do 10 de Xaneiro, polo que se aproba o Regulamento de Réxime Disciplinario dos Funcionarios da Administración do Estado.

De todo o que antecede e de acordo ao criterio deste Centro Directivo, infórmase que, unha vez concedida a autorización, fronte ás ausencias sexan estas xustificadas ou non, actuarase de acordo ao réxime xurídico antes fixado.

Sen prexuízo das consideracións realizadas, cabe sinalar que, no suposto de concorrer incidencias nos desprazamentos, debidos a situacións como as de nevadas abundantes folga ou outros supostos de forza maior, o funcionario deberá comunicar estas circunstancias inmediatamente ao responsable da unidade correspondente e xustificar a causa do atraso posteriormente.

Fóra dos estes supostos, se se estima conveniente polo centro xestor, poderá ser de aplicación a redución proporcional de haberes ou o réxime disciplinario ao que anteriormente se facía referencia, sen constar expresamente na lexislación aplicable a posibilidade de sancionar a conduta descrita do modo que foi referido na consulta exposta.

Todo o anterior indícase sen prexuízo de lembrar que, de acordo con o réxime de competencias deste centro directivo, as respostas a consultas que emite esta dirección xeral posúen carácter meramente informativo e, en consecuencia, non teñen carácter de criterio vinculante, nin orixinan dereitos nin expectativas de dereito, nin implican vinculación algunha co tipo de procedementos a que se refiran. Ademais, ao carecer de carácter preceptivo ou vinculante, os órganos destinatarios das estas respostas poderán, no seu caso, adoptar finalmente unha decisión que non se corresponda co parecer contido nas mesmas.

As respostas a consultas contidas neste boletín atenden ás cuestións expostas á luz da normativa vixente no momento da súa emisión, de maneira que estas respostas poden verse afectadas por modificacións lexislativas posteriores ou resolucións xudiciais.