artikuluak ezartzen duen eremu subjektiboari dagokionez. Administrazio Publikoko Aurretiazko Zerbitzuak Aitortzeko abenduaren 26ko 70/1978 Legearen 1.2 artikulua, funtzionario edo lan-kontratuko langile gisa egindako zerbitzuak baino ezin izango dira aintzatetsi.
Aldez aurreko zerbitzuak aintzat hartzea – Lotura mota
Herri-administrazioko aurretiazko zerbitzuak aitortzen dituen abenduaren 26ko 70/1978 Legean (aurrerantzean, 70/1978 Legea) ezarritako terminoetan aurretiazko zerbitzuak aitortzea bidezkoa den zehazteko, 70/1978 Legearen 1.2 artikuluan jasotako harreman bat, administraziokoa edo lanekoa, dagoen zehaztea da aurreko urratsa. Artikulu horrek honako hau ezartzen du:
“Zerbitzu eraginkortzat hartuko dira aurreko lerroaldean adierazitako herri-administrazioen arloei egindako guztiak, bai enpleguko funtzionario gisa (behin-behinekoa edo bitartekoa), bai administrazio-kontratazioko edo lan-kontratazioko erregimenean emandakoak, kontratu horiek formalizatuta egon edo ez.”
Adibide gisa, kasu batzuk aztertzen dira:
i. Lanaldi partzialeko lan-kontratuduna.
Administrazio Publikoan aldez aurreko zerbitzuak aitortzeari buruzko abenduaren 26ko 70/1978 Legeak aurreikusten du aldez aurreko zerbitzuak aitortzea, baina ez da garrantzitsua hautatutako lanaldi-mota (lanaldi osokoa edo lanaldi partzialekoa), ez baitu ezartzen ez lege horrek ez Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen testu bateginak (urriaren 30eko 5/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onartua) inolako bereizketarik horren inguruan.
Halaber, hirurtekoen ondorioetarako, kontuan hartu behar da hirurtekoak oinarrizko ordainsariak direla, eta inongo arauk ez dituela baldintzatzen, baizik eta hiru urteko benetako zerbitzuak, eta horien onarpena ez dagoela funtzionariak hautatutako lanaldi-modalitatearen mende; hori, halere, ez da eragozpena izango sortutako eta jada aitortutako hirurtekoen ordainketa zehatza funtzionarioak, oinarrizko ordainsari gisa, bere zerbitzuak eskaintzen dituen lanaldi-modalitatearen araberakoa izateko.
ii. Doktoretza.
Doktoretza-bekak aipatzen direnean, kasuistika zabala dago doktoregaia eta ikasketak egiten ari den unibertsitatea lotzen dituen harreman-motari buruz.
Beraz, pertsonal-unitateak kasu bakoitza aztertu beharko du, aldez aurreko zerbitzuak aitortzea egokia den erabakitzeko.
III. Gizarte-lankidetzako zerbitzuak toki-erakunde batean.
Toki-erakunde batean gizarte-laguntzaile gisa emandako zerbitzuak funtzionario baten aurretiko zerbitzuen aintzatespenaren xede izan daitezkeen zehaztu ahal izateko, lehenik eta behin, erakunde publikoarekin funtzionario bihurtu aurretik izandako harremanaren izaera juridikoa aztertu behar da.
Kasu honetan, ekainaren 28ko 1809/86 Errege Dekretura jo behar da. Dekretu horrek ekainaren 25eko 1445/1982 Errege Dekretua aldatzen du, enplegua sustatzeko zenbait neurriri buruzkoa, besteak beste gizarte-lankidetzako lanak arautzen dituena.
Horrela, 1445/1982 Errege Dekretuko 38. artikuluak honako hau dio:
“Administrazio publikoek langabezia-prestazioak jasotzen dituzten langileak erabili ahal izango dituzte, baina haientzat ez da galduko kontzeptu horretan jasotzen zituzten zenbatekoak, honako baldintza hauek betetzen dituzten aldi baterako lankidetza-lanetan:
a) Gizartearentzat onuragarriak eta erkidegoaren onurarako direnak izatea.
b) Gehienez 5 hilabeteko iraupena izatea.
c) Langilea erregistratuta dagoen enplegu-bulegoaren eremuan egitea.
d) Langabearen gaitasun fisiko eta profesionalekin bat etortzea.”
Bestalde, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bategina onartzen duen ekainaren 20ko 1/1994 Legegintzako Errege Dekretuaren 213. artikuluaren 3. paragrafoak honako hau ezartzen du:
“Erakunde kudeatzaileak langabezia-prestazioak jasotzen dituztenei eskatu ahal dizkien gizarte-lankidetzako lanek ez dute ekarriko langabearen eta lan horiek ematen diren erakundearen artean lan-harremanik egotea, eta langileak dagokion langabezia-prestazioa edo -subsidioa jasotzeko eskubideari eutsiko dio.”
Gainera, Auzitegi Gorenak 2000ko apirilaren 24ko epaian (RJ 2000, 5147) honako hau dio aipatu berri dugun manuari buruz: "argi eta garbi, gizarte-lankidetzako lanen hartzaile den Administrazio Publikoaren eta lan horiek egiten dituen langabetuaren artean lan-harremanik egoteko aukera guztiak baztertzen ditu, eta lan-izaera hori ez izateak lan-uztea kaleratze gisa kalifikatzea eragozten du" (Auzitegi Gorenaren 1988ko uztailaren 15eko Epaiak, RJ 1988/6867, ezarritako doktrina berretsiz).
Beraz, lankidetza sozial hori, langabetuak babesteko teknika bat litzateke, kontratuz kanpoko izaera duen politika sozialeko neurri bat. Hala, lan-araubide horrek ez dakar berekin langabearen eta lan horiek ematen diren erakundearen arteko lan-harremanik; langabeak Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoaren bidez kobratzen jarraituko du prestazioa.
Gainera, aukeratutako langileak derrigortuta daude kolaborazio sozialeko lanak egitera. Kontratu horiei arrazoitu gabe uko eginez gero, jasotzen ari ziren langabezia-prestazioaren edo -subsidioaren zati bat iraungi edo galdu egingo da.
Ondorioz, Zuzendaritza Zentro honen iritziz, funtzionario batek emandako zerbitzuak, E.D.an aurreikusitako gizarte-lankidetzari jarraiki. 1445/1982, ekainaren 25ekoa (EDk aldatua). ekainaren 28ko 1809/1986) ezin dira kontuan hartu abenduaren 26ko 70/1978 Legean aurreikusitakoaren babespean aurretiazko zerbitzu gisa aitortzeko, ez baitakar berekin aipatutako gizarte-lankidetza eman zen erakunde publikoarekin lan-harremanik egotea.
iv. Goi-kargudun gisa emandako zerbitzuak.
70/1978 Legeak hitzez hitz dioena aintzat hartuta, lege-testu horren aplikazio-eremuan aipatzen diren erakundeetan funtzionario edo administrazio- edo lan-kontratu gisa zerbitzuak eman dituzten langile publikoei aurretiko zerbitzuak aitortuko zaizkiela ondoriozta dezakegu. Hala, numerus clausus ezartzen dira zerbitzuak aitortzea ekarriko duten lotura-motak, goi-kargudunaren egoerari inolako erreferentziarik egin gabe.
Bestalde, Langileen Batzorde Gorenaren 1989ko urriaren 27ko Erabakia aipatu behar da, abenduaren 26ko 70/1978 Legea interpretatzeko eta aplikatzeko irizpideak ezartzen dituena, bai eta Auzitegi Gorenaren 1995eko urtarrilaren 26ko Epaia ere, 3. Sala, ordura arte kontraesankorra izan den doktrina bateratzen duena, zentzu berean adierazten baitira. Epaiak honako hau xedatu du:
“Argi dago art. 70/1978 Legearen 1. eta 2. zenbakietan, Administrazio Publiko guztietako karrerako funtzionario publikoei beste Administrazio batzuetan emandako zerbitzuak aitortu nahi izan zizkien, edozein izanik ere zerbitzu horiek eman ziren erregimen juridikoa, enpleguko funtzionarioa, administrazio-kontratatua edo lan-kontratatua, baina betiere lotura edo harreman juridiko-laborala Administrazio Publikoaren esparru baten zerbitzura egin bazen, hau da, izaera publikoko Ente Pertsonifikatuen zerbitzura, eta horiei bai estatutupeko erregimenpean, bai lan- edo administrazio-kontratupeko kontratupean atxiki ahal bazitzaizkien”.
Hau da, bai abenduaren 26ko 7/1978 Legeak, bai behin eta berriz aipatu den jurisprudentziak, aldez aurreko zerbitzuak aitortu ahal izateko, Administrazio Publikoaren esparruaren barruan zerbitzu-harremana egotea eskatzen dute, funtzionario edo lan-kontratuko langile gisa, eta aldez aurreko zerbitzuak ezin dira onartu kasu tasatu horietan baino.
Hala, goi-kargudun gisa egindako zerbitzuak ezin dira onartu abenduaren 26ko 70/1978 Legearen arabera, ez baitago zerbitzu-harremanik, ez funtzionario gisa, ez lan-kontratuko langile gisa.
Desberdina izango litzateke interesduna aurrez karrerako funtzionarioa izatea eta zerbitzu berezien administrazio-egoeran egotea; kasu horretan, ordea, zerbitzu horiek aitortu ahal izango lirateke, TREBEPen 87.2 artikuluaren arabera.
v. Alkate gisa egindako zerbitzuak.
Kasu honetan, aztertu behar da ea alkate kargua abenduaren 26ko 70/1978 Legean aurreikusitakoaren arabera onar daitezkeen zerbitzuen barruan sar daitekeen.
Esan bezala, zerbitzuen aitorpena abenduaren 26ko 70/1978 Legeak egin ahal izateko, funtzionario, bitarteko langile, behin-behineko langile edo administrazio- edo lan-kontratupeko langile izan behar dute.
Alkatearena kargu publiko hautetsia da, eta, Toki Araubidearen Oinarriei buruzko apirilaren 2ko 7/1985 Legearen 21. artikuluak xedatzen duenez, “udal gobernua eta administrazioa zuzentzea” dagokio. Kargu horrek, interesduna dagokion Gizarte Segurantzako Araubidean alta ematea ekar badezake ere, ez du inola ere ekarriko kargu horren izaera aldatzerik, eta, beraz, ez du inola ere ekarriko berak zuzentzen duen toki-erakundeko langile gisa harreman bat ezartzea. Beraz, alkatearen karguan aritzeak ez luke bete beharko 70/1978 Legearen babespean egin ahal izateko ezinbesteko baldintza, hau da, dagokion administrazioko langile gisa egindako zerbitzuen aitorpena.
ikusi nuen. Administrazio-kontratazioaren araubidean emandako zerbitzuak.
Aurretiazko zenbait zerbitzu-aldi aitortzeko aukerari buruzko kontsulta egin da, Administrazio Publikoan aurrez egindako zerbitzuak aitortzeko abenduaren 26ko 70/1978 Legearen ondorioetarako, administrazio-kontratazioaren araubidean emandakoak, sektore publikoko kontratuei buruzko legeriaren arabera.
Abenduaren 26ko 70/1978 Legean xedatutakotik abiatuta, gogora ekarri behar da honako hau ezartzen dela, Funtzio Publikoa Erreformatzeko Neurriei buruzko abuztuaren 2ko 30/1984 Legearen laugarren xedapen gehigarriaren arabera:
“1. Lege honek indarra hartzen duenetik aurrera administrazio publikoek ezin izango dute administrazio-zuzenbideko araubideko aldi baterako lankidetza-kontraturik egin.
2. Ingalaterra Administrazio publikoek ohiz kanpoko lan espezifiko eta zehatzak egiteko langileekin salbuespenez egin beharreko kontratuek Estatuaren kontratuen legedia bete beharko dute, araudi zibila edo merkataritzakoa aplikatzeari kalterik egin gabe.”
Hala, adierazi behar da ez-ohiko lan zehatz eta espezifikoak egiteko kontratuak, uztailaren 17ko 1465/1985 Errege Dekretuan arautzen zirenak, Herri Administrazioen Kontratuei buruzko maiatzaren 18ko 13/1995 Legea aldatu ondoren ezabatu zirela. Lege hori abenduaren 28ko 53/1999 Legeak aldatu zuen, eta, bertan, "ohikoak ez diren lan espezifiko eta zehatzak egiteko kontratuak" egiteko aukera kendu zen. Ezabaketa hori Herri Administrazioen Kontratuen ekainaren 16ko 2/2000 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onartutako testu bateginean mantendu zen.
Gaur egun, Sektore Publikoko Kontratuen azaroaren 8ko 9/2017 Legeak zerbitzu-kontratuak arautzen ditu, eta bateratu egiten ditu aholkularitzako, laguntza teknikoko eta zerbitzuetako figura horiek, ezaugarri nagusi honekin bat etorriz: haien xedea jarduera baten emaitzan zehazten da, eta aldi baterakoak dira; beraz, kontratatzen diren zerbitzuak ezin dira bat etorri administrazio kontratatzaileen ohiko eta etengabeko beharrekin, eta beharrizan horiek lan-araubidean kontratatutako funtzionarioek edo funtzionarioek garatutako jardueraren bidez betetzen dira.
Hala ere, gogoratu behar da 70/1978 Legea aplikatzeko arauak ematen dituen ekainaren 25eko 1461/1982 Errege Dekretuaren lehenengo artikuluaren bigarren apartatuak salbuespen bat ezartzen duela administrazio-kontratazioaren araubidean emandako zerbitzuak zenbatzeko; horren arabera:
“(…) Administrazio- edo lan-kontratazioaren araubidean emandako zerbitzuak ere ez dira zenbatuko, baldin eta, Administrazioarekiko lotura juridikoa hautsi eta dagokion kalte-ordaina jasotzean, interesdunak uko egin badio zerbitzu horietatik erator daitekeen beste edozein eskubideri.”
Bestalde, 70/1978 Legearen 2. artikuluak, aitortutako zerbitzuen ondoriozko hirurtekoen sortzapenari dagokionez, honako hau ezartzen du: “aurreko artikuluan xedatutakoaren arabera aitortutako zerbitzualdian zehar egindako zereginen antzekoak dituzten kidego, eskala, plantilla edo plazakoei dagokien balioa aplikatuz egingo da”.
Azaldutakoaren arabera, 70/1978 Legean aurreikusitako ondorioetarako, aldi baterako lankidetzako administrazio-kontratuarekin emandako zerbitzuak baino ezin izango dira aitortu, kontratu horiek direlako karrerako funtzionarioen kidego, eskala, plantilla edo plazaren antzeko funtzioak betetzeko xedea duten bakarrak, betiere Funtzio Publikoa Erreformatzeko Neurriei buruzko abuztuaren 2ko 30/1984 Legea indarrean jarri aurrekoak badira; izan ere, lege horren lehenengo xedapen gehigarrian berariaz debekatzen da Administrazio Publikoaren kontratu-ingurunea.
Hortaz, ohikoak ez diren lan espezifiko eta zehatzak egiteko kontratuak ezin dira aldi baterako lankidetzakoekin parekatu, eta, beraz, 70/1978 Legean xedatutakoari dagokionez, kontratu horiek ezin izango dira onartu.
Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.
Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.