Azken azterketetan eta gainerako behin betiko gaitasun-probetan parte hartzeko baimenaren iraupenari buruzkoa da arazoa, Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen testu bategina onartzen duen urriaren 30eko 5/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren 48.d) artikuluan jasoa.

Hala, lehenik eta behin, aplikatu beharreko esparru juridikoa aztertu behar da. Hala, 48.d) artikuluan, TREBEPek ezartzen du baimena emango zaiela funtzionario publikoei "azken azterketetara eta beste behin betiko gaitasun probetara joateko, horiek egiten diren egunetan".

Oso antzekoa da Funtzio Publikoa Erreformatzeko Neurriei buruzko abuztuaren 2ko 30/1984 Legearen 30.1.d) artikulua.

Lege-aurreikuspen hori Funtzio Publikoaren Estatu Idazkaritzaren 2019ko otsailaren 28ko Ebazpenean garatuta dago; ebazpen horren bidez, Estatuko Administrazio Orokorraren eta haren organismo publikoen zerbitzura dauden langileen lanaldi eta lan-ordutegiei buruzko jarraibideak ematen dira, eta 10.2.a) apartatuan xedatzen da ebazpena eman egingo dela.Behar den denborarako baimen ordaindua, ikasketa edo lanbide titulu aintzatetsi bat lortzeko azken azterketetan eta gainerako behin betiko gaitasun probetan parte hartzeko, behar den denboran.”.

Aurrekoa kontuan hartuta, galdera baimen horren iraupenari buruzkoa da. Horri dagokionez, baimen hori interpretatzeko irizpideak Auzitegi Gorenaren Hirugarren Salaren 1996ko ekainaren 28ko epaian ezarri dira legezko doktrina gisa. Epai hori 6059/94 Legearen intereseko kasazio-errekurtsoan eman zen, eta, laburbilduz, honako hauek dira:

a) Azterketak eta Zentro Ofizialetan egin beharreko gaitasun- eta ebaluazio-probak funtzionarioaren destinoko leku berean eta bere lanaldiaren barruan egin behar badira, azterketara aurkezteko ezinbestekoa den denborarako eman beharko da baimena. "Ezinbesteko denbora" adierazpideak ez du esan nahi baimena ematen denik probak egiten diren egun osoan, eta baimena lanaldiko ordu jakin batzuetarako baino ez bada eman ahal izango da, betiere proba egiteko eta menpekotasun-egoerara itzultzeko denbora ematen bada.

b) Manuak aipatzen dituen azterketa eta gainerako probak destinoko herrian bertan egin behar badira, funtzionarioaren lanalditik kanpo eta azterketaren inguruabarrek lanaldian eraginik izan gabe, ez da inolako baimenik emango.

Beraz, azterketa herri berean egiten bada, azterketara aurkezteko ezinbestekoa den denbora emango da, eta "ezinbesteko denbora" esamoldeak ez du esan nahi baimena ematen denik, nahitaez, probak egiteko egun osoan zehar.

Hori horrela izanik ere, kontuan hartu behar da baimena gutxieneko denborarako eman behar dela, baina, aldi berean, arauak bere helburua bete dezan, hau da, gaitasun-azterketetara eta behin betiko probetara joatea posible izan dadin. Beraz, proba edo azterketa bat egiteak dakartzan alderdi guztiak baloratu beharko dira, eta kontuan hartu beharko da, nolanahi ere, legegileak bermatu nahi duela funtzionarioak proba mota horiek inolako oztoporik gabe egin ahal izatea, edo proba horiek egitea oztopa dezakeen elementurik gabe egin ahal izatea. Kasu horietan, arau juridikoaren arabera, araua bete beharko da, eta arau hori ez da kontuan hartu behar den egunean, proba edo proba egingo dela.

Organo eskudunak behar bezala aztertu beharko ditu kasu bakoitzeko inguruabar bereziak, baimena ematea edo ukatzea irizpide orokor horri egokitzeko.

Bestalde, lanaldiari eta ordutegiei buruzko jarraibideetan ezarritakoaren arabera,azken azterketak eta behin betiko gaitasun-probak“aintzatetsitako titulu akademiko edo ofiziala lortzera bideratutakoak ulertzen dira.

Hala ere, kontuan hartu behar da EPOEren 18.4 artikuluak honako hau ezartzen duela:Administrazio publikoek neurriak hartuko dituzte beren langileek barne-sustapeneko eta karrera profesionaleko hautaketa-prozesuetan parte har dezaten sustatzeko”.

Neurri horien artean leudeke, zuzendaritza zentro horren ustez, barne sustapeneko azterketak egiteko baimena, azterketa horiek iraun bitartean, norbere kontuetarako egun bat eskatu beharrik gabe.

Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.

Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.