Planteatutako auzia, adingabearekin bi urte baino gehiago bizi ondoren emaztearen semea adoptatu duen funtzionario bati adopzioagatiko baimena emateko aukerari buruzkoa da.

Hala, lehenik eta behin, aplikatu beharreko esparru juridikoa aztertu behar da. Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren (TREBEP) Legearen testu bategina onartzen duen urriaren 30eko 5/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren 49.b) artikuluak honako baimen hauek ezartzen ditu bizitza pertsonala, familia eta lana uztartzeko:

“Adopzioagatik, adopzio aurreko zaintzagatik edo harreragatik (aldi baterakoa zein iraunkorra): hamasei asteko iraupena izango du. Sei aste lanaldi osoan hartu beharko dira, nahitaez eta etenik gabe, adopzioa eratzen duen ebazpen judiziala eman edo adopzio-helburuko zaintzari edo harrerari buruzko erabaki administratiboa eman eta berehala.

(…)

Gurasoak erabakiko du epea nola zenbatu, adopzio-helburuko zaintzari edo harrerari buruzko erabaki administratiboa hartzen denetik aurrera, edo adopzioa eratzen duen ebazpen judiziala ematen denetik aurrera; adingabe berak ez du eskubiderik emango, inola ere, baimen hori hainbat alditan hartzeko.

(…)

Artikulu honetan aurreikusitako adopzio, adopzio-helburuko zaintza edo harrera kasuak, aldi baterakoak zein iraunkorrak, Kode Zibilean edo horiek arautzen dituzten autonomia-erkidegoetako lege zibiletan ezarritakoak izango dira, eta aldi baterako harreraren iraupena ez da urtebetetik beherakoa izango.”

Hala, TREBEPek hamasei asteko baimena ematen die adoptatzaileei edo harreragileei. Araudian xedatutakotik ondorioztatzen da baimen honen gertaera eragilea adingabearen adopzioa edo harrera dela, Kode Zibilean ezarritakoaren arabera.

Horri dagokionez, 175. artikuluak adopzioa balio osoz eratzeko baldintzak ezartzen ditu, 176. artikulua aipatuz. “adopzioa ebazpen judizial bidez eratuko da, eta ebazpen horretan beti hartuko dira kontuan adopziogaiaren interesa eta adoptatzaileak edo adoptatzaileek guraso-ahala egikaritzeko duten egokitasuna”.

Aurrekoa kontuan hartuta, planteatutako auzia adopzio-baimenaz gozatzeko aukeran zentratzen da, adingabearekin bi urte baino gehiago bizi izan ondoren emaztearen semea edo alaba adoptatu denean.

Horri dagokionez, TREBEPen 49.b) artikuluak adopzio edo harreragatiko baimena arautzen du, bai adopzio aurrekoa, bai iraunkorra edo soila. Baimen hori emateak eskatzen du, batetik, babestutako egoera gertatzea –adopzioa, alegia–, eta, bestetik, egoera hori egiaztatzea. Nolanahi ere, arautegiak ez du xedatzen baimen hori ukatzeko balizko arrazoia hauxe denik: adingabea edo adoptatua ez egotea famili unitatean sartuta baimenaren aldia hasi aurretik edo aurretik elkarrekin bizi izana.

Araudian baimena ukatzeko arrazoitzat aurrez elkarrekin bizi izana aurreikusten ez denez, ezin da arauan ezarritakoez bestelako baldintzarik edo kausarik ezarri baimenaz gozatzea murrizteko.

Halaber, arauketan zehaztasunik ez dagoenez, eta arauaren interpretazio-ariketa sistematiko zein teleologikoarekin bat etorriz, zaila da, manuaren hitzez hitzeko edukiaren arabera, adopzio-baimena emateko baldintza gisa adingabe adoptatua adoptatzailearekin bizi ez izana ezartzea.

Adoptatua familia berrian eta egoera berrian integratzearen helburua ez da gertatzen adopzioaren aurretik adoptatzailearekin bizitze hutsagatik, baizik eta adopzioaren unetik sortzen da adoptatuaren egoera berria, adopzioa eratzen duen ebazpen judizialaren ondoren ezartzen baita adopzio-hartzailearen seme-alabaren egoera eta, beraz, familia berrian integratzen denean.

Hori dela eta, jakinarazten da, ondorioz, TREBEPen 49.b) artikuluan araututako adopzioagatiko baimena eman ahal izango dela, baldin eta egitatezko kasua gertatzen bada, hau da, adopzioa gertatzen bada eta eskatutako baldintzak justifikatzen badira, aldez aurretik elkarbizitza egon izana alde batera utzita.

Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.

Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.