Zerbitzu aktiboa luzatzea ukatzeko aukerari buruzkoa da kontsulta.

Urriaren 30eko 5/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onetsitako Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen testu bateginaren 67.3 artikuluak honela dio:

“Nahitaezko erretiroa ofizioz deklaratuko da funtzionarioak hirurogeita bost urte betetzean.

Nolanahi ere, estatutu hau garatzeko emango diren Funtzio Publikoko legeetan ezarritakoaren arabera, jarduneko zerbitzuan jarraitzeko luzapena eskatu ahal izango da, gehienez ere hirurogeita hamar urte bete arte. Administrazio publiko eskudunak ebazpen arrazoitua eman beharko du luzapen hori onartzeko edo ukatzeko. (…)”

Bestalde, Estatuko Administrazio Orokorraren esparruan, eta puntu horretan garapenik gertatu ez denez, indarrean jarraitzen duela eta Administrazio Publikorako Estatu Idazkaritzaren 1996ko abenduaren 31ko Ebazpenean ezarritako prozedura aplikatu behar dela ulertzen da; ebazpen horren bidez, prozedura-arau osagarriak eman ziren Estatuko Administrazio Orokorraren esparruan funtzionario publikoen zerbitzu aktiboan jarraitzeko luzapena aplikatzeko.

Hala ere, kontuan hartu behar da araudi hau Auzitegi Gorenak TRLEBEPen 67.3 artikuluari dagokionez ezarri duen jurisprudentziari jarraituz aplikatu behar dela.

Ildo horretan, administrazio publikoek zerbitzu aktiboan jarraitzeko luzapena ukatu dezaketela ulertzen da, arrazoituta. Hala ere, kontuan hartu behar da Auzitegi Gorenak ezarri duela autoantolaketarako ahalmena, berez, ez dela nahikoa Administrazio Publikoak ezezkoaren arrazoiak finkatu ahal izateko (SSTS. 2010eko martxoaren 10a; martxoaren 17a, apirilaren 7a, apirilaren 14a, apirilaren 18a, apirilaren 20a, ekainaren 16a eta abenduaren 20a); beraz, arauan objektibatutako arrazoietan oinarritu behar da, edo Administrazioak ezarritako arrazoietan, baina arauak horretarako aurrez ezarritako premisetatik abiatuta.

Hain zuzen ere, kontsultan aipatzen diren antolakuntza-beharrei dagokienez, Auzitegi Gorenak uste du ezen, abuztuaren 2ko 30/1984 Legearen 33. artikuluak luzapena funtzionarioaren benetako eskubide gisa ezartzen zuen arren, hura ordezkatzera etorri den TRLEBEPen 67.3 artikuluak zerbitzu aktiboaren luzapena honela arautzen duela: «(…) eskubide subjektiboa da, baina Administrazioaren antolaketa-beharrek eskubide hori gauzatzeko aukera ematera baldintzatuta dago; baina Administrazio horren gain dago luzapena ematea edo ukatzea zehaztu behar duten antolaketa-behar horiek justifikatzeko karga. Administrazioak, erakundearen premien arabera, funtzionarioak zerbitzu aktiboan jarraitzeko eskatutako luzapenari buruzko erabakia arrazoitu behar du, aldekoa izan ala ez. Betebehar horrek berekin dakar hartutako erabakiaren oinarri gisa aipatzen diren beharrak errealitatearekin bat etortzea eta haren existentzia frogatzea (…)». (por todas, STS, Administrazioarekiko Auzien Sala, 2017ko otsailaren 6a).

Hau da, Administrazioak nahitaez arrazoitu behar du zerbitzu aktiboan jarraitzeko baimena ematea edo ukatzea, baina ez da karguari datxekion eskubide bat, lehen esan bezala, baizik eta Administrazio Publikoaren antolamendu-beharrei lotuta dagoen eskubide bat.

Hori dela eta, zerbitzu aktiboan jarraitzeko luzapena ukatzea, 1996ko Ebazpenean bertan ezarritako arrazoietan ez ezik, antolaketa-beharretan ere oinarritu daiteke.

Nolanahi ere, jurisprudentzia horretan oinarrituta, adierazi behar da antolamendu-beharrak Administrazioak berak ezarri behar dituela, batez ere, giza baliabideak antolatzeko eta planifikatzeko dagokion tresnaren bidez, eta, nolanahi ere, ebazpenean egiaztatu behar da alegatutako beharrak egiazkoak eta egokiak direla kasu jakin horretarako.

Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.

Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.