Zer da Langileen Batzorde Nagusia?
Langileen batzorde gorena. Aipamen historiko labur bat
Langileen Batzorde Gorena Funtzio Publikoaren organo gorenetako bat da. Funtzio Publikoa Erreformatzeko Neurriei buruzko abuztuaren 2ko 30/1984 Legearen 9. artikuluan aurreikusitakoaren arabera, Estatuko Administrazioaren zerbitzuko langileen politika egiteko koordinazio-, dokumentazio- eta aholkularitza-organo kolegiatu gisa eratzen da.
Langileen Batzorde Nagusiaren jatorria
Langileen Batzorde Nagusiaren jatorria Estatuko Funtzionario Zibilen Oinarriei buruzko uztailaren 20ko 109/1963 Legean dago. Ezinbestekotzat jotzen zen funtzio publikoaren arloko araudia osorik aplikatzen dela zaintzeaz arduratzen zen organo zentral bat egotea, eta, oro har, funtzionarioei zegozkien arazoak kontuan hartuta, batasun-politika egitea. Elementu hori mila bederatziehun eta hemezortziko Funtzionarioen Estatutuaren puntu ahulenetako bat da, eta, neurri handi batean, bere asmoak zapuzten lagundu zuen.
Beraz, arau horrek, zuzenbide konparatuaren adibideei jarraituz, Langileen Batzorde Nagusi bat ezartzen du bere ereduaren oinarrian, funtzio publikoaren arloko funtsezko organo gisa. Organo horrek, hasierako eraketan, helburu hau zuen: langileen eskubide eta interesak bermatzeko ekintza eraginkorra lortzea, eta administrazio-zerbitzuen eskakizunekin bateratze harmonikoa, kontsulta- eta ikuskaritza-, sustapen- eta koordinazio-funtzio zabal eta gorenez hornitua.
Lehen arau-aurreikuspen hori otsailaren 7ko 315/1964 Dekretuaren bidez onartutako Estatuko Funtzionario Zibilen Legearen testu artikulatuan jaso zen. Langileen Batzorde Nagusia eratzen da, funtzio publikoko beste organo goren batzuen artean, 9. artikulutik 12.era eta 18. artikulutik 21.era.
Gobernuko Lehendakaritzan sartua eta Ministro Idazkariordea buru zuela, Ministerioko Sail zibiletako idazkariordeak, Altxorreko eta Aurrekontuetako zuzendari nagusiak, Gobernuko Lehendakaritzako idazkari tekniko nagusia, Patronatuko lehendakaria eta Funtzionarioen Trebakuntza eta Hobekuntza Zentroko zuzendaria ziren berezko batzordekideak.
Batzorde Nagusiko Idazkaritza Nagusian Estatuko Administrazio Zibilaren zerbitzuko langileen erregistro bat sortu zen. Bertan, Administrazio Zibilaren zerbitzuko funtzionario berriak inskribatu behar ziren, izendatu edo kontratatu baitziren, eta inskripzioari zegokion zenbaki bat jakinarazi zitzaion. Era berean, funtzionarioen zerbitzu-uzteen berri ere eman beharko litzateke.
1964ko azaroaren 19ko Gobernuko Lehendakaritzaren Dekretuaren bidez onartutako lehen erregelamenduak honela definitzen zuen Langileen Batzorde Gorena: langileen arloko ministerio arteko koordinazio-organoa, kontsultak eta proposamenak. Bere funtzioen artean, Administrazio Publikoetako langileen arloko neurri sorta zabal bati buruzko nahitaezko txostena nabarmentzen zen: langileen arloko arau-proiektuak, plantilla organikoak eta lanpostuen sailkapena, oposizioen deialdia, funtzionarioen prestakuntza, ordainsariak, zerbitzutik kentzea, edo aldi baterako langileen kontratazioa onartzea, besteak beste.
Ondoren, Langileen Batzorde Nagusiak Funtzio Publikoaren Zuzendaritza Nagusiarekin duen harremana zehaztuko da. Azaroaren 27ko 2764/1967 Dekretua. Funtzio Publikoaren Zuzendaritza Nagusia sortu zuen, eta, Langileen Batzorde Nagusiari dagokionez, kendu egin zituen lehendakariorde-karguak, idazkariorde eta idazkari nagusi kategoriakoak, Langileen Batzorde Nagusiko zuzendari nagusi kategoriakoak. Funtzio Publikoaren Zuzendaritza Nagusi sortu berrian sartu ziren batzorde horren eginkizunak eta zerbitzuak, eta haren zuzendari nagusia Batzordeko lehendakariordea zen. Jaurlaritzaren Lehendakaritzaren otsailaren 15eko 245/68 Dekretuaren bidez, Funtzio Publikoaren Zuzendaritza Nagusiaren esku utziko dira Batzordearen Administrazio Zerbitzu guztiak, bai eta Erakunde Administrazioko langileen araubideari buruzko proiektuak eta xedapenak prestatzea ere.
Langileen Batzorde Gorena, Espainiako Konstituzioa onartu ondoren.
1978an Espainiako Konstituzioa onartu ondoren, Batzordearen eredu berak jarraituko du hasiera batean. Funtzio Publikoa Erreformatzeko Neurriei buruzko abuztuaren 2ko 30/1984 Legearekin berrituko da Langileen Batzorde Nagusiaren antolaketan eta eginkizunetan. 9. artikuluan, Langileen Batzorde Nagusia koordinazio, dokumentazio eta aholkularitzako kide anitzeko organo gisa eratzen zen, Estatuko Administrazioaren zerbitzuko langileen politika egiteko.
Lege hori garatzeko, Langileen Batzorde Nagusiaren antolaketa eta eginkizunak arautzen dituen araudi berri bat eman zen, martxoaren 6ko 453/1985 Errege Dekretua; Langileen Batzorde Nagusiaren osaera berregituratu zuen, Batzorde Iraunkorra kendu zuen, eta lantalde tekniko bat ezarri zuen, Batzordeak aztertu beharreko gaiak prestatu, aztertu eta proposatzeko.
Era berean, Batzordearen osaera aldatu zuen, Espainiako Konstituzioa onartu ondoren Estatuko Administrazioaren egiturara egokituz, eta Defentsa Ministerioaren eta Gizarte Segurantzako Administrazioaren ordezkariak sartu ziren. Bere eginkizunen artean, etapa berri horretan, honako hauek nabarmentzen dira: Estatuko Administrazioaren eremuan langileen arloan jarduteko irizpide bateratuak proposatzea eta funtzio publikoa antolatzeko egokitzat jotzen dituen neurriak hartzea. Funtzio publikoan oro har aplikatu beharreko arau-proiektuei buruzko nahitaezko txostena egiteko funtzioa mantendu zen; halaber, Ministerioetako sailek eta gainerako administrazio publikoek langileei buruz egindako kontsulta guztiak aztertu eta ebatzi ziren, bai eta dokumentuak kudeatzeko eskumenak ere.
1990ean, Langileen Batzorde Nagusiaren eredua aldatu egingo da berriro, abuztuaren 31ko 1085/1990 Errege Dekretuaren bidez. Funtzio Publikoaren araubide juridiko orokorrean egindako berrikuntzek organoa egokitzera behartzen dute; era berean, kendu egiten da Batzordearen nahitaezko txosten-izapidea, baldin eta legezko erreserbarik ez badago eta kudeaketa-organoek funtzioa bere gain har badezakete. Beraz, Langileen Batzorde Nagusiaren kontsulta- eta koordinazio-izaera bultzatzen da, Estatuko Administrazioaren zerbitzura dauden giza baliabideen zuzendaritzako arduradunen komunikazio-organo iraunkor gisa.
Mende-aldaketa. Langileen Batzorde Nagusia gaur egun.
Langileen Batzorde Nagusiaren antolakuntza- eta funtzionamendu-ereduaren azken berrikuspena apirilaren 4ko 349/2001 Errege Dekretuaren bidez egingo da. Osaerari dagokionez, Errege Dekretuak berrikuntza garrantzitsu bat du: ministerioetako departamentuetako idazkariordeak Batzordean sartzea, bokal gisa, departamentu horietako langileen goi-mailako buru gisa, Estatuko Administrazio Orokorraren Antolamenduari eta Funtzionamenduari buruzko apirilaren 14ko 6/1997 Legearen arabera. Bestalde, Batzordearen barne-egitura Osoko Bilkurarena eta Batzorde Iraunkorrarena da, eta bien artean gaiak banatzeko mekanismo malgu bat ezartzen du, bilerak une bakoitzeko beharrek eskatzen duten maiztasunarekin egin ahal izateko.
Funtzioei dagokienez, aholku-emaileak eta koordinatzaileak indartu nahi ditu, ez bakarrik Estatuko Administrazio Orokorreko giza baliabideen erregimenari buruzko arau-ekoizpenekoak, baita arlo horretako antolamenduaren, plangintzaren eta kudeaketaren arloko neurriak eta jarduera-irizpideak eta funtzio publikoaren araubide juridikoa aplikatzeko irizpideak ere.