Lanaldi partzialeko baimena aukeratuz gero, jaiotza-baimena ama biologikoarentzat hartzeko baldintzei buruzkoa da galdera.

Hala, lehenik eta behin, aplikatu beharreko esparru juridikoa aztertu behar da. Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen testu bategina onartzen duen urriaren 30eko 5/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren 49. artikuluak jaiotzagatiko baimena arautzen du ama biologikoarentzat, eta hainbat baimen-aukera ezartzen ditu, honela:

a) Jaiotza-baimena ama biologikoarentzat: hamasei asteko iraupena izango du, eta horietatik sei, erditu ondokoak, nahitaezko eta etenik gabeko atsedenaldirako izango dira. Baimen hori bi astez luzatuko da —astebete guraso bakoitzarentzat—, semea edo alaba desgaitua bada, eta bigarren seme edo alabatik aurrerako seme-alaba bakoitzeko, erditze anizkoitza izanez gero.

Hala ere, ama hilez gero, beste gurasoak hartu ahal izango ditu baimeneko egun guztiak edo, baimena hasita badago, gelditzen diren egunak.

Bi gurasoek lan egiten badute, nahitaezko atsedenaldiaren lehenengo sei asteak igarotakoan, gurasoek nahi duten moduan hartu ahal izango dute baimenaldi hori, modu etenean, erditzearen ondorengo nahitaezko atsedenaldia amaitzen denetik semeak edo alabak hamabi hilabete bete arte. Baimenaldia eteten bada, baimenaldi bakoitzeko, gutxienez 15 egun lehenago jakinarazi beharko da, eta aste osoak hartu beharko dira.

Baimen hori lanaldi osoan edo lanaldi partzialean baliatu ahal izango da, zerbitzuaren beharrek hala ahalbidetzen badute, eta erregelamenduz zehazten diren baldintzetan, artikulu honetan ezarritako arauen arabera.

Garaia baino lehen jaiotako haurren kasuan eta, beste edozein arrazoirengatik, jaioberriak erditzearen ondoren ospitaleratuta jarraitu behar duen kasuetan, jaioberria ospitalean dagoen bezainbeste egunez luzatuko da baimen hori; gehienez ere, hamahiru aste gehigarri izango ditu.

Semea edo alaba hiltzen bada, baimenaren iraupena ez da murriztuko, salbu eta, nahitaezko atsedenaldiko sei asteak amaitu ondoren, lanpostura itzultzeko eskatzen bada.

Baimen hori baliatzen den bitartean, nahitaezko atsedenaldia amaitu ondoren, Administrazioak iragartzen dituen prestakuntza-ikastaroetan parte hartu ahal izango da.

Atal honetan xedatutakoaren ondorioetarako, ama biologikoaren terminoak barnean hartzen ditu trans ernariak ere.

Horrela, bada, TREBEPen 49. artikuluaren a) letraren hirugarren paragrafoak xedatzen du jaiotza-baimena lanaldi osoan edo lanaldi partzialean baliatu ahal izango dela, zerbitzuaren beharrek hala ahalbidetzen dutenean, eta erregelamendu bidez zehazten diren baldintzetan.

Hala, araudi bidezko erregulazioa urtarrilaren 30eko 180/2004 Errege Dekretuan aurkitzen dugu, lana eta familia bateragarri egiteko neurriak onartzen dituena, Funtzio Publikoa Erreformatzeko Neurriei buruzko abuztuaren 2ko 30/1984 Legearen 30.3 artikuluan jasotako baimenak lanaldi partzialean hartzeari dagokionez, testu honetan xedatutakoaren aurka ez doan guztian.

Aurrekoa kontuan hartuta, planteatu den galdera da nola hartu behar den erditzeagatiko baimena lanaldi partzialeko modalitatean. Horretarako, 180/2004 Errege Dekretuan xedatutakora jo behar dugu. Hala, planteatutako gaiak aztertzen dira:

1. Ingalaterra Lanaldi partzialeko baimenaz baliatzeko aukera ematen duten asteak.

Amatasun-baimena baliatzen den bitartean lanaldi partzialean lan egin daitekeen aste-kopurua hamarrekoa izango da, zerbitzuaren beharrek horretarako aukera ematen badute; izan ere, erditu ondorengo lehenengo sei asteak nahitaez hartu behar ditu amak, eta, beraz, kasu horretan ezin da jarduerarik egin, ez osorik, ez partzialki. Alderdi hori 180/2004 Errege Dekretuaren 3. artikuluak berresten du, honako hau xedatzen baitu:

“Abuztuaren 2ko 30/1984 Legearen 30. artikuluaren 3. zenbakian jasotako baimenak lanaldi partzialean baliatzeko, honako arau hauek bete beharko dira:

a. Eskubide hori amak nahiz aitak baliatu ahal izango dute, eta atsedenaldia aldi berean edo elkarren segidan hartzen den edozein kasutan.

Erditze kasuan, amak ezin izango du baimenaren modalitate hori erabili erditu ondorengo sei asteetan, horiek nahitaezko atsedenekoak izango baitira.”

2. Ingalaterra Lanaldi partzialeko baimena izanez gero, baimenaren iraupena.

Baimenaren iraupen osoa kalkulatzeari dagokionez, 10 astez luzatuko litzateke, proposatutako lanaldiaren proportzioan. Ildo horretan, 180/2004 Errege Dekretuaren 3.b) artikuluak honako hau dio:

“Baimena hartzen den aldia proportzionalki luzatuko da, egiten den lanaldiaren arabera, eta inola ere ezin izango da baimen horietarako ezarritako iraupena gainditu.”

3. Olaizola II Baimenaz baliatzeko mugak.

180/2004 Errege Dekretuaren 3 c) eta d) artikuluak berariaz ezartzen du jaiotzagatiko baimena modalitate partzialean baliatzeko bi muga daudela:

c) “Modalitate honetako baimena etenik gabe baliatu ahal izango da. Behin adostuta, baimenak emateko organo eskudunaren eta ukitutako funtzionarioaren arteko beste akordio baten bidez baino ezin izango da aldatu itundutako araubidea, azken horren ekimenez eta bere edo adingabearen osasunarekin zerikusia duten arrazoiengatik.

d) Lanaldi partzialeko baimena baliatzen ari den bitartean, funtzionarioak ezingo du aparteko zerbitzurik egin modalitate horretan bete behar duen lanalditik kanpo."

Baimen horretaz baliatzen den funtzionarioak lanaldi partzialean bete behar duen lanalditik kanpo aparteko zerbitzuak egitea debekatzen den bezala, baimen horren eta aldi berean eska daitezkeen beste baimen batzuen bateraezintasuna ere ezartzen da, hala nola, edoskitzearena, legezko zaintzagatik lanaldia murriztearena edo seme-alabak eta menpeko beste senitarteko batzuk zaintzeko eszedentziarena, aipatutako Errege Dekretuaren 4. artikuluak adierazten duen bezala, eta jurisprudentzia berretsi du hainbat alditan, hala nola Kataluniako Justizia Auzitegi Auzitegi Nagusiak 2004ko maiatzaren 20an emandako epaian, Konstituzio Auzitegiaren 2004ko irailaren 27ko epaian edo Auzitegiaren 2004ko epaian.

Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.

Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.