Oro har, ez dago eragozpenik interesdunek lanaldi osora pasatzeko eskatu ahal izateko oporrak, jaiegunak edo lanaldi bereziko aldiak hartu aurretik; hala ere, behin lanaldi hori amaituta lanaldia berriro murrizteko eskatzen badute, lege-iruzurra ekar lezake.
Norberaren interesagatik lanaldi murriztua egin ohi duten funtzionarioek oporraldietan edo jaiegunetan ohiko lanaldia egiteko aukera.
Planteatutako gaia honako hau da: interes partikularragatik ohiko lanaldiaren murrizketari heldu dioten funtzionarioek oporraldietan, jaiegunetan edo lanaldi berezia dagoen aldietan ohiko lanaldira igarotzeko aukera eskatzea.
Hala, lehenik eta behin, aplikatu beharreko esparru juridikoa aztertu behar da. Administrazio publikoek eskumena dute beren zerbitzuko langileen lan-denboraren antolamendua ezartzeko, Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen testu bateginak, zeina urriaren 30eko 5/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onartu baitzen (TREBEP), 47. eta 51. artikuluetan ezarritakoari jarraituz.
Estatuko Administrazio Orokorraren esparruan, aplikatzekoa da Funtzio Publikoaren Estatu Idazkaritzaren 2019ko otsailaren 28ko Ebazpena, Estatuko Administrazio Orokorraren eta haren organismo publikoen zerbitzura dauden langileen lanaldi eta lan-ordutegiei buruzko jarraibideak ematen dituena.
Ebazpen horren bosgarren apartatuan jasotzen denez, betetzen den lanpostuaren izaerarekin eta lanpostuaren eginkizunekin bateragarria den kasuetan, 28 edo gutxiagoko lanpostu-osagarriko maila duten lanpostuetan diharduten langileek organo eskudunari eskatu ahal izango diote onar dezala lanaldi murriztu jarraitua, 9:00etatik 14:00etara, astelehenetik ostiralera, ordainsarien % 75 jasota.
Nolanahi ere, dagokion unitateak lanaldi murriztua ukatu ahal izango du, baldin eta lanpostuaren izaerarekin eta lantokiko eginkizunekin bateragarria ez bada, edo manu horretan ezarritako baldintzak betetzen ez badira, ukatze hori arrazoitua izan beharko da, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearen urriaren 1eko 39/2015 Legearen 35. artikuluaren arabera.
Aurrekoa kontuan hartuta, planteatutako gaia da ohiko lanaldira pasatzea ukatzeko aukera interes partikularragatik lanaldi-murrizketa baimendu zaien langileei, baldin eta behin eta berriro eskatzen badute baimen hori oporraldietan edo jaiegunetan eta ikastetxearen lanaldia murriztua den aldietan bakarrik, horrela, aldi horietan ordainsari guztiak jaso ahal izateko, jakinarazten da zuzendaritza-zentro honek jarraitutako irizpidea aplikatu ahal izango dela, analogiaz, legezko zaintzagatiko murrizketari dagokionez.
Ildo horretan, oro har, eta analogiaz, ezerk ez du eragozten interesdunek lanaldi osora pasatzea eskatzea oporrak, jaiegunak edo lanaldi bereziko aldiak hartu aurretik; hala ere, behin lanaldi murrizketa berriro eskatuz gero, lege-iruzurra ekar lezake.
Hori berretsi egiten da Galiziako Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzien Salaren Lehen Sekzioak 1998ko maiatzaren 14an emandako epaian xedatutakoaren arabera. Epai horretan, funtzionario batek legezko zaintza murrizteko baimena baliatzeko aldi zehatzak ezarri nahi zituen, bere interesen arabera. Bigarren eta Hirugarren Oinarri Juridikoetan honako hau ezartzen du:
(...) Argi dago errekurtsogileak ez duela lanaldi-murrizketa erabili nahi eskola-lanaldi jarraian edo eskola-oporraldietan; bai, ordea, gainerako aldietan, eta, beraz, bere kasa hautatzean, lanaldi murriztua baliatzeko epeak jarri ditu. Baina bistan da, halaber, errekurtsogilea bere asmoari babesa ematen saiatzen den arauaren xedea, hau da, lana eta adingabearen zaintza bateragarri egitea, ez datorrela guztiz bat auzi-jartzaileak lortu nahi duen xedearekin; izan ere, dirudienez, lansariak eskola-garaietatik edo lanaldi etengabetik kanpo jasotzea baino ez du helburu. (…)
Izan ere, lanaldia murrizteko arrazoia, ordaindutako lanaren kaltetan izan gabe, adingabea edo ezindua zaindu eta artatzeko beharrizan zehatzari erantzuten dio; horregatik, arrazoi hori egon badago edo ez dago; baina ez dirudi logikoa denik hori agertzea eta desagertzea demandatzailearen interesen arabera, eskaera komeni zaion moduan tenporalizatuz”.
Hori dela eta, eskaera horiek behin eta berriz egiten badira eta oporraldietarako, jaiegunetarako edo lanaldi berezietarako baino ez badira, arrazoituta ukatu ahal izango dira, baldin eta, gertatzen diren zirkunstantzien arabera, Langileen Unitateak uste badu lege-iruzurra izan daitezkeela.
Beraz, ezerk ez du eragozten ohiko lanaldira aldatzea eskatzea, hargatik eragotzi gabe Langileen Unitateak ebaluatzea enplegatu publikoaren jokabidean lege-iruzurrik dagoen ala ez.
Aurreko guztia gorabehera, gogoratu behar da, zuzendaritza nagusi honen eskumenen araubidearen arabera, zuzendaritza nagusi honek egiten dituen kontsulten erantzunak informatzeko baino ez direla, eta, ondorioz, ez direla irizpide lotesleak, ez dutela ez eskubiderik ez eskubide-itxaropenik sortzen, eta ez dutela inolako loturarik sortzen dagozkien prozedura-motekin. Gainera, nahitaezko izaera edo izaera loteslerik ez dutenez, erantzun horien hartzaile diren organoek, hala badagokio, horietan jasotako iritziarekin bat ez datorren erabakia hartu ahal izango dute azkenean.
Buletin honetan jasotzen diren kontsulten erantzunek erantzuna emateko unean indarrean dagoen araudiaren arabera planteatutako galderei erantzuten diete, eta, beraz, erantzun horiek ondorengo lege-aldaketen edo ebazpen judizialen eragina jasan dezakete.