Consulta pública previa sobre o Proxecto de Real Decreto polo que se regula o acceso ao emprego público e a provisión de postos de traballo das persoas con discapacidade.

O Real Decreto 2271/2004, do 3 de decembro, polo que se regula o acceso ao emprego público e a provisión de postos de traballo das persoas con discapacidade é a norma cuxa substitución se pretende.

Desde a súa aprobación, producíronse importantes avances lexislativos, sociais e tecnolóxicos que esixen unha actualización desta norma.

En particular, a entrada en vigor de normativas internacionais como a Convención sobre os Dereitos das Persoas con Discapacidade das Nacións Unidas, así como modificacións na lexislación nacional, como o Real Decreto Lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei Xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, ampliaron e reforzaron o enfoque cara á accesibilidade universal e o deseño para todas as persoas.

Adicionalmente, o contexto social actual demanda políticas públicas máis inclusivas, con especial énfase na eliminación de barreiras de acceso, a promoción da igualdade de oportunidades e o recoñecemento da diversidade funcional como un valor para a Administración Pública.

Por todo iso, resulta imprescindible adaptar o marco regulador aos principios actuais, garantindo a súa coherencia coas normativas vixentes e as mellores prácticas en materia de emprego inclusivo.

Desde a promulgación do Real Decreto 2271/2004, do 3 de decembro, identificáronse diversas áreas que requiren revisión e actualización para mellorar a inclusión das persoas con discapacidade no emprego público.

Os principais problemas que se pretenden solucionar con esta iniciativa son os seguintes:

Necesidade de adaptación a normativas internacionais e nacionais. Desde 2004, adoptáronse instrumentos como a Convención sobre os Dereitos das Persoas con Discapacidade das Nacións Unidas, ratificada por España en 2008, e o Real Decreto Lexislativo 1/2013, que aproba o texto refundido da Lei Xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social.

Así mesmo, débese ter en conta o Real Decreto-lei 6/2023, do 19 de decembro, polo que se aproban medidas urxentes para a execución do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia en materia de servizo público de xustiza, función pública, réxime local e mecenado. O seu artigo 108.4, por exemplo, incrementa a súa cota de reserva nos procesos selectivos e o 115.2 promove a participación destas persoas nos órganos de selección. O 113, pola súa banda, áchase enteiramente dedicado ao acceso ao emprego público das persoas con discapacidade. É fundamental que a normativa vixente alíñese con estes marcos legais para garantir unha inclusión efectiva.

Avances tecnolóxicos e sociais. A evolución tecnolóxica e os cambios sociais esixen a implementación de procesos selectivos máis accesibles e adaptados, así como a provisión de postos de traballo que consideren as necesidades específicas das persoas con discapacidade, promovendo a igualdade de oportunidades e eliminando barreiras.

Esta iniciativa busca abordar estes desafíos, actualizando o marco normativo para asegurar unha integración plena e efectiva das persoas con discapacidade no emprego público, en consonancia cos principios de igualdade, non discriminación e accesibilidade universal.

A modificación do Real Decreto 2271/2004, do 3 de decembro, polo que se regula o acceso ao emprego público e a provisión de postos de traballo das persoas con discapacidade, é unha das medidas que a Estratexia Española sobre Discapacidade 2022-2030 atribúe ao agora Ministerio para a Transformación Dixital e da Función Pública.

Ademais, é preciso actualizar as políticas de emprego público para persoas con discapacidade, incorporando medidas que faciliten o seu acceso e permanencia en postos de traballo adaptados ás súas capacidades e necesidades.

A iso únese unha Administración Pública que é cada vez máis proactiva e atenta ás demandas sociais. Un bo exemplo é o Consenso por unha Administración Aberta, unha folla de ruta deste Ministerio, para a transformación establecida de forma participativa con todos os sectores interesados a través dunha metodoloxía innovadora.

Entre os seus proxectos, destacan o terceiro e o quinto, sobre “o emprego público, proactivo, inclusivo e innovador”, e as “mellores condicións de traballo mediante o diálogo social”, respectivamente, que plasman a vontade da Administración Pública, como empregadora, de mellorar as vidas dos seus empregados públicos e entre os cales se inclúen as persoas con discapacidade.

Neste contexto, a aprobación dunha nova norma que regule o acceso ao emprego público para persoas con discapacidade preséntase como unha oportunidade para aliñar a normativa cos estándares internacionais e nacionais vixentes, garantindo o cumprimento dos dereitos recoñecidos ás persoas con discapacidade; incorporar medidas de acción positiva e axustes razoables que faciliten o acceso e a promoción das persoas con discapacidade no emprego público e promover unha cultura inclusiva nas Administracións Públicas, que valore a diversidade e fomente a igualdade de oportunidades para todos os cidadáns.

A actualización desta normativa é, por tanto, unha resposta necesaria e oportuna ás demandas sociais e legais actuais, orientada á transformación da Administración nunha máis inclusiva e representativa da sociedade.

Mediante o proxecto de Real Decreto preténdense solucionar as seguintes cuestións:

• Actualizar o marco regulador, substituíndo o Real Decreto 2271/2004, adaptando a normativa aos avances legais, sociais e tecnolóxicos, en liña coa Convención sobre os Dereitos das Persoas con Discapacidade e outras normativas nacionais e internacionais vixentes.

• Ofrecer certeza con respecto ao emprego público e a provisión de postos de traballo das persoas con discapacidade.

• Establecer medidas concretas para reducir as barreiras físicas, tecnolóxicas e procedimentais nos procesos selectivos, asegurando a súa accesibilidade e adaptación ás diversas necesidades das persoas con discapacidade.

• Actualizar a cota de reserva das prazas para as persoas con discapacidade, de conformidade co artigo 108.4 do Real Decreto-lei 6/2023, do 19 de decembro, polo que se aproban medidas urxentes para a execución do Plan de Recuperación, Transformación e *Resiliencia en materia de servizo público de xustiza, función pública, réxime local e mecenado.

• Promover axustes razoables e accesibilidade universal, garantindo que os postos de traballo estean adaptados ás necesidades individuais das persoas con discapacidade e favorecendo a compatibilidade entre as funcións asignadas e as súas capacidades.

• Fomentar a igualdade de oportunidades na carreira profesional, incorporando medidas para garantir que as persoas con discapacidade poidan acceder a procesos de promoción interna, mobilidade e provisión de postos de traballo en condicións de igualdade.

• Clarificar conceptos pendentes de concreción no ámbito do acceso ao emprego público, en aras dunha maior seguridade xurídica.

• Consolidar unha Administración inclusiva e representativa, promovendo unha cultura organizativa baseada no respecto á diversidade, a igualdade de oportunidades e o deseño universal, situando á Administración Pública como un modelo de referencia en inclusión laboral.

• Avaliar e mellorar continuamente, mediante o establecemento de mecanismos de seguimento, avaliación e mellora continua das medidas adoptadas, coa participación activa do terceiro sector, como as organizacións representativas de persoas con discapacidade e outros axentes implicados.

En caso de non proceder á aprobación desta norma, manteríase vixente o Real Decreto 2271/2004, que non reflicte os avances normativos, sociais e tecnolóxicos acontecidos desde a súa promulgación. Isto xeraría un desaxuste entre a normativa estatal e os estándares internacionais, co risco de incorrer en incumprimentos legais.

Aínda que poderían exporse modificacións parciais ou a aprobación de disposicións de menor rango, como instrucións ou circulares internas no ámbito da Administración Pública, estas opcións non ofrecerían unha solución integral nin terían a forza xurídica suficiente para garantir a coherencia e eficacia necesarias.

Poderíase considerar o desenvolvemento de programas de sensibilización, formación e boas prácticas orientados a fomentar a inclusión laboral das persoas con discapacidade no sector público. No entanto, estas medidas, aínda que complementarias e útiles, non poderían substituír a necesidade dun marco normativo actualizado que regule especificamente o acceso ao emprego público e a provisión de postos de traballo para este colectivo.

A elaboración dunha nova norma con rango de real decreto preséntase como a mellor alternativa viable para abordar de maneira integral os retos actuais, garantindo a plena inclusión das persoas con discapacidade no emprego público e cumprindo cos compromisos legais e sociais asumidos por España.