A consulta versa sobre a posibilidade de proceder á xubilación por incapacidade ou xubilación voluntaria dun funcionario público cando se atopa en situación de suspensión de funcións.

De acordo con a información que proporciona a Delegación do Goberno consultante, un funcionario de carreira destinado no ámbito da esta Delegación formula, a través dun Habilitado de Clases Pasivas, solicitude de inicio de expediente de xubilación por incapacidade.

Comunicada a solicitude ao Centro de traballo onde vén prestando os seus servizos o funcionario, infórmase polo mencionado Centro que o funcionario solicitante atópase en situación administrativa de suspensión de funcións por un ano e tres meses, con efectos desde o 1 de xaneiro de 2009 e ata o 31 de marzo de 2010.

Con base nestes feitos, solicítase informe sobre a procedencia de iniciar o procedemento de xubilación por enfermidade, cando o funcionario se atopa en situación de suspensión de funcións.

No presente asunto, o funcionario de carreira, que se atopa cumprindo unha sanción de suspensión de funcións dun ano e tres meses, solicita a xubilación por incapacidade permanente antes de cumprir a sanción imposta.

Para poder pronunciarse sobre se cabe ou non a opción solicitada, é necesario, en primeiro lugar, examinar a regulación existente na actualidade sobre xubilación de funcionarios públicos.

O artigo 14.1, apartado n), do texto refundido da Lei do Estatuto Básico do Empregado Público (TRLEBEP), aprobado polo Real Decreto Lexislativo 5/2015, do 30 de outubro, prevé como un dos dereitos dos funcionarios o dereito a “a xubilación segundo os termos e condicións establecidas nas normas aplicables”.

Á súa vez, o artigo 67 da mesma norma prevé, entre os distintos tipos de xubilación, a xubilación por incapacidade permanente ben sexa esta absoluta ou total.

Por outra banda, o artigo 90.1 do TRLEBEP dispón que “O funcionario declarado na situación de suspensión quedará privado durante o tempo de permanencia na mesma do exercicio das súas funcións e de todos os dereitos inherentes á condición. A suspensión determinará a perda do posto de traballo cando exceda de seis meses”.

Se ben é certo que, en puridad, a xubilación preséntase como un dos dereitos dos funcionarios, han de terse en conta dous extremos: por unha banda, o dereito á xubilación non é un dereito que corresponda en exclusiva aos funcionarios ou que sexa inherente a tal condición, xa que a xubilación, entendida como o dereito a extinguir unha relación, ben de servizos, ben contractual, dando lugar á percepción da correspondente prestación, é un dereito que tamén posúe calquera outro empregado, ben sexa público, ben privado; e por outra, que precisamente a xubilación, unha vez declarada, extingue a relación de servizos e comporta a perda da condición de funcionario (artigo 63.c) TRLEBEP).

Os dereitos dos que queda privado o funcionario na situación de suspensión de funcións son aqueles dereitos que están íntima e indisolublemente ligados ao exercicio profesional, e que, ben son precisos para o correcto desenvolvemento das súas funcións, ben se xeran, precisamente, como consecuencia do exercicio das súas funcións.

Con todo, a xubilación sería un dereito cuxo exercicio, como se sinalaba, suporía perder a condición de funcionario, de maneira que non desvirtuaría os efectos que esta situación administrativa comporta.

Por outra banda, o TRLEBEP non establece ningunha limitación para solicitar e, se procede, obter a xubilación, nos casos en que o funcionario se atope na situación de suspensión de funcións, o que se ocorre noutros supostos, como a previsión contida no artigo 89.2, terceiro parágrafo, no que se indica que a excedencia voluntaria por interese particular non se poderá declarar cando ao funcionario público instrúaselle expediente disciplinario.

Pola súa banda, o Real Decreto 172/1988, de 22 febreiro, polo que se establece o procedemento de xubilación e concesión de pensión de xubilación dos funcionarios civís do Estado, tampouco prevé que a situación administrativa de suspensión de funcións sexa causa impeditiva para iniciar o procedemento de xubilación por incapacidade.

Segundo o exposto, conclúese que a suspensión de funcións non obsta a iniciación do procedemento de xubilación por incapacidade.

A xubilación por incapacidade permanente, no caso de ser recoñecida, comporta a perda da condición de funcionario e, por tanto, a imposibilidade de poder seguir executando a sanción de suspensión de funcións imposta ao funcionario, como se deduce do disposto no artigo 11.2 do Real Decreto 33/1986, do 10 de xaneiro, polo que se regula o procedemento para a esixencia da responsabilidade disciplinaria do persoal funcionario, que indica que “a perda da condición de funcionario non libera da responsabilidade civil ou penal contraída por faltas cometidas durante o tempo en que se ostentou aquela”, do que se deduce, a sensu contrario, que a responsabilidade disciplinaria si quedará extinguida cando se perde a condición de funcionario público.

Así mesmo, o artigo 19.2 do Real Decreto 33/1986, do 10 de xaneiro, polo que se regula o procedemento para a esixencia da responsabilidade disciplinaria do persoal funcionario, dispón que, “se durante a sustanciación do procedemento sancionador producísese a perda da condición de funcionario do inculpado, ditarase resolución na que, con invocación da causa, declararase extinguido o procedemento sancionador, sen prexuízo da responsabilidade civil ou penal que lle poida ser esixida e ordenarase o arquivo das actuacións, salvo que por parte interesada ínstese a continuación do expediente. Ao mesmo tempo, deixaranse sen efecto cantas medidas de carácter provisional adoptáronse con respecto ao funcionario inculpado”.

O que vén confirmar a imposibilidade de esixir a responsabilidade disciplinaria cando se produce a perda da condición de funcionario público.

Por todo o exposto, conclúese que o funcionario público que se atope na situación administrativa de suspensión de funcións pode instar a iniciación dun procedemento de xubilación por incapacidade permanente.

Caso xubilación voluntaria:

O réxime xurídico exposto é válido para o caso de xubilación voluntaria. Este tipo de xubilación é un tipo de xubilación total do funcionario que comporta a perda da condición de funcionario e, con iso, cesa definitivamente a aplicación das normas que viñan rexendo a relación de servizos, o que comporta, así mesmo, a extinción da situación administrativa na que ata ese momento atopásese aquel, xa que as situacións administrativas non son senón a aplicación daquela parte da normativa de función pública que regula os dereitos e obrigas que en cada momento corresponden unicamente a quen son funcionarios de carreira, pero non a quen, por uns ou outros motivos, perden esta condición. Así o confirma o Tribunal Supremo na súa Sentenza do 18 de marzo de 2008, da Sala do Contencioso-Administrativo:

«A xubilación, como ben declara a sentenza de instancia, non é unha situación do funcionario senón a extinción da relación funcionarial. É dicir, algo distinto. Así resulta da literalidad do artigo 2 do Regulamento de Situacións, que non inclúe a xubilación dentro da súa relación de "situacións administrativas". Pero tamén se se profunda un pouco no significado que teñen esas "situacións administrativas" descóbrese a razón pola que non aparece a xubilación como unha delas: estas "situacións administrativas" son expresivas do diferente contido de dereitos e obrigas que pode ter a relación funcionarial mentres a mesma existe, isto é, mentres non se produciu a perda da condición de funcionario».

Por todo o exposto, enténdese que a situación administrativa de suspensión firme de funcións tampouco supón un impedimento para que poida instarse a iniciación do procedemento de xubilación voluntaria.

Todo o anterior indícase sen prexuízo de lembrar que, de acordo con o réxime de competencias deste centro directivo, as respostas a consultas que emite esta dirección xeral posúen carácter meramente informativo e, en consecuencia, non teñen carácter de criterio vinculante, nin orixinan dereitos nin expectativas de dereito, nin implican vinculación algunha co tipo de procedementos a que se refiran. Ademais, ao carecer de carácter preceptivo ou vinculante, os órganos destinatarios das estas respostas poderán, no seu caso, adoptar finalmente unha decisión que non se corresponda co parecer contido nas mesmas.

As respostas a consultas contidas neste boletín atenden ás cuestións expostas á luz da normativa vixente no momento da súa emisión, de maneira que estas respostas poden verse afectadas por modificacións lexislativas posteriores ou resolucións xudiciais.